نشست خبری شانزدهمین جشن سینمای ایران صبح چهارشنبه 22 مرداد ماه با حضور محمدمهدی عسگرپور مدیرعامل خانه سینما، محمد بزرگنیا دبیر جشن و مازیار میری مدیر اجرایی جشن در تالار سیف اله داد خانه سینما برگزار شد.
در ابتدای مراسم نامزدهای تمام بخش ها جشن توسط مازیار میری معرفی شد که براساس، عناوین اعلام شده، فیلم «ملکه» به کارگردانی محمدعلی باشهآهنگر و «پذیرایی ساده» ساخته مانی حقیقی به ترتیب با نامزدی در 11 و هفت رشته رکوردداران این دوره از جشن هستند.
محمد بزرگنیا گفت: داوران از سوی صنوف سینمایی انتخاب شدهاند و آنچه به عنوان نامزدها معرفی شده حاصل نظر این گروه از داوران است. من در مقام دبیر جشن و آقای میری به عنوان مدیر اجرایی هیچ نقشی در شکلگیری این اسامی نداشتیم. اسامی نامزدها حاصل تفکر داوران است و آنان باید پاسخگوی انتخابها باشند .
بزرگنیا اضافه کرد: اگر احیانا گرایشی به یک سمت دیده میشود و یا یک فیلم خاصی نادیده گرفته شده است و یا مورد توجه قرار گرفته است نتیجه داوری و قضاوت صنوف است. بهترین کسانی که میتوانند جواب بدهند خودشان هستند چون قضاوتشان حرفهای است.
او همچنین در مورد سوال به چه دلیل فقط فیلمهای اکران شده مورد داوری قرار گرفتهاند، گفت: «این تصمیمی است که از سوی شورای سیاستگذاری اتخاذ شده و یکی از مهمترین دلایل آن تعداد زیاد فیلمهایی بود که در این سه سال برگزار نشدن جشن جمع شده بودند و باید مورد داوری قرار میگرفتند. تعداد فیلمهای دارای پروانه ساخت چیزی حدود 400 فیلم بود که عملا امکان داوری این تعداد فیلم وجود نداشت و این راه از سوی شورای سیاستگذاری پیشنهاد شد
میری نیز در پاسخ به این پرسش که یکی از اعضای صنوف آنچه در داوریها اتفاق افتاده را لابی دانسته، فضای داوریها و گفتوگوی میان داوران با چه سازوکاری صورت میگرفت، گفت: کسی که این صحبت را کرده، عضو صنف طراحان هستند، صنفی که همکاری بسیار خوبی با ما داشتند و لازم است از اعضای آنان تشکر کنیم. این یک تصمیم کاملا درونگروهی بوده که هر یک از اصناف به چه ترتیب نامزدها را اعلام کنند، فیلمها را ببینند، به اعضای صنفشان فقط رای دهند یا به اعضای غیر عضوهم رای بدهند. اینها تمامی تصمیماتی است که داوران خودشان میگیرند.
مدیر اجرایی جشن در پاسخ به سئوال نامزد شدن فیلم حوض نقاشی در چند رشته، در این دوره از جشن با چه واکنشی از او روبرو شده است گفت: «من در این دوره هم مانند دوره قبل در جلسه نخست داوری، از داوران کارگردان خواستم تا در مورد کارگردانی فیلم من قضاوت نکنند. اگر فیلم در بخش دیگری نامزد شده است، خارج از اراده من بوده، چون من در مقام کارگردان فیلم این حق را ندارم که جلوی حقوق افراد بایستم و اجازه ندهم نتیجه کارشان ارزیابی شود.
در بخش دیگری از این نشست محمد بزرگنیا در خصوص برخی از موضعگیریها نسبت به روند داوریهای جشن خانه سینما گفت: من فکر میکنم نشانههایی که دیده میشود و موضعگیریهای انجام شده به شدت قبل نیست و یک مقدار موضعگیریها تعدیل شده است اما امیدواریم خودم را میتوانم از این طریق بیان کنم که این همدلی بیش از پیش اتفاق بیفتد.
وی تاکید کرد: همه متوجه شدهایم که این درگیریها ضرر نهایی را به خود سینما میرساند و در این حوزه ثابت قدم هستم که از این درگیریها هیچکس نفع نخواهد برد اما نمیدانم سال آینده چه کسی دبیر است و جشن چگونه برگزار خواهد شد و شورای سیاستگذاری جشن چه کسانی هستند اما اتفاق امسال را میشود برای سال بعد توصیه کرد.
در ادامه این نشست محمد مهدی عسگرپور مدیرعامل خانه سینما در توضیح دلیل حضورش در نشست خبری دبیر و مدیر اجرایی جشن خانه سینما گفت: دلیل حضور من بر میگردد به بعضی از نکات مربوط به خود جشن میشود و اگر دوستان مطالبی را درخصوص کلیات خانه سینما دارند خواهش میکنم در نشست دیگر مطرح کنند تا پاسخگو باشم.
عسگرپور ادامه داد: دوستان کم و بیش در جریان هستند که شرایط برگزاری جشن در سالهای گذشته به استثناء این چندسال اخیر چگونه بوده است و شرایط در حوزه داوری همان چیزی است که اشاره شد و در نهایت تلاش کردیم به آئیننامهای دست پیدا کنیم که ملاک عمل قرار گیرد اما وقتی در شرایط اجرا قرار میگیرید اینگونه نیست که گزینههای متعددی برای داوری و برگزاری داشته باشیم.
عسگرپور افزود: شیوه آکادمیک همواره در این سالها مورد بحث بوده است و در همه این سالها افراد مختلفی در تدوین آئیننامهها مشارکت داشتهاند، خروجی مکانیزم داوری خاصی ندارد و نمیتوانیم بگوییم چرا فیلم خاصی در جشن نامزد شده است چرا که معتقدیم باید شیوهای مد نظر قرار گیرد که در آن داوران بتوانند کار خودشان را انجام دهند بنابراین خوب یا بد این داوری حاصل نگاه صنفی به ماجرای داوری است که البته میتوانیم نسبی هم نگاه کنیم به نسبت سال های قبل جشن آیا شکل بهتری برای داوری پیدا کرده است یا خیر.
در ادامه عسگر پور اضافه کرد: خانه سینما همواره در جذب بودجه و اسپانسر مشکل داشته است و این مشکل به مدیریت خانه سینما بر نمی گردد و این موضوع مربوط به یک دوره خاص نیست بلکه تقریباً در همه دورهها دیده شده است که بخشی از بودجه خانه سینما از طریق کمکهای دولتی صورت میگیرد و بخشی دیگر از جذب اسپانسر که بخش عمده بودجه باید صرف کارهای اجرایی شود که هیچوقت سرفصلی برای هزینههای جاری تعیین نشده و باید به شکل دیگری همواره برای تأمین آن باید فکر شود.
وی همچنین در خصوص نحوه تعامل اسپانسرها با خانه سینما برای برگزاری مراسمهای مختلف گفت: معمولاً اسپانسرها تمایل دارند در برنامههایی حضور داشته باشند که ویژگیهای مشخصی دارند و شاید جشن خانه سینما به دلیل شکل برگزاری آن مورد پسند خیلی از اسپانسرها نباشد و آنها ترجیح بدهند از برگزاری جشنهای خصوصیتر حمایت کنند و یا حتی در بحث پوشش تلویزیونی برای یک اسپانسر پخش آن مراسم مهم است اما هیچوقت تلویزیون پخش زنده جشن خانه سینما را در دستور کار خود قرار نداده است. و با تمام این مشکلات جشن های قبلی خانه سینما برگزار شده است و تمام داروان که در این دو ماه ی که در کار داوری را انجام می دهند هیچ دستمزدی دریافت نمی کنند.
عسگرپور خاطرنشان کرد: امسال هم برخی از حامیان مالی با ما وارد مذاکره شدند اما ترجیح دادیم به دلیل حفظ شأنیت خانه سینما با برخی از آنها همکاری نکنیم و با یکی دو اسپانسر دیگر هم به قطعیت رسیدهایم.
مدیرعامل خانه سینما در ادامه این نشست خبری با اشاره به مشکلات معیشتی اعضای خانه سینما گفت: یکی از مشکلات عمده ما وضع معیشتی و فعالیتهای همکارانمان است که در حال حاضر حجم همکارانیکه دچارمشکلات جدی معیشتی شدهاند به مراتب بیش از قبل است که یکی از دلایل آن به وضع تولید بر میگردد که ورودی افراد با خروجی آن در سینما همخوانی ندارد و از طرفی دیگر تلویزیون نیز که در سالهای اخیر کمک حال سینماگران بود دچار مشکلاتی شده است که در کمیت تولید تاثیرگذار بوده و به همین دلیل بخش عمدهای همکاران مال با مشکل مواجه شدند.
ما با یک آمار جدی و خطرآفرین در حوزه معیشت همکاران مواجه شدهایم و یکی از اختلافات خانه سینما با دولت قبل بر سر بیمه بیکاری و پیگیر نشدن قوانین برنامه چهارم توسعه در سال 85 و تشکیل نشدن صندوق بیمه بیکاری بود و متاسفانه علی رغم تشکیل این صندوق که برعهده دولت بوده است هنوز این اتفاق نیفتاده است.
عسگرپور اشاره کرد و گفت: در گذشته سیستم صدقه دادن بسیار افزایش پیدا کرد و ما با جمع و تفریقی که انجام دادیم متوجه شدیم در زمان تعطیلی خانه سینما و نبود صندوق بیمه بیکاری ، بودجهای برای خوشحالی همکاران ما صرف شده است که اگر آنها را جمع میکردند، میشد صندوق بیمه بیکاری را راهاندازی کرد.
مدیرعامل خانه سینما ادامه داد: وضعیت معیشت هنرمندان در ماههای اخیر به گونهای شده است که حس برگزاری جشن را دارد از ما میگیرد و جمعبندی ما در هیاتمدیره خانه سینما شورای سیاستگذاری جشن و دبیر و مدیر اجرایی این بود که امسال به دلیل همین مشکلات جشنهایمان را به شکل سالهای گذشته برگزار نکنیم اعلام همدردی و همراهی خود را با بسیاری از همکارانی که دچار مشکل معیشتی شدند
البته در طول همه سالهای گذشته ما با این مشکل مواجه بودیم و سالهای بعد هم این مشکلات را خواهیم داشت اما امسال یک مقدار ضریب پیدا کرده است و امیدوارم این اقدام ما در همکاری و همراهی ما با مجموعههای دولتی باعث شود تا در نهایت صندوق بیمه بیکاری شکل بگیرد.
مدیرعامل خانه سینما همچنین در مورد اینکه برخی حرف از وجود رانت در خانه سینما میزنند، گفت: «طرح بحث رانتخواری اهالی سینما را سرگرم دعوا میکند و اتفاقا همان فردی که به تازگی از نهادی پولی گرفته فریاد رانتخواری سر میدهد تا توجهها را به بخش دیگری جلب کند. بودجه خانه سینما به واقع از بودجه تولید یک فیلم متوسط کمی بالاتر است. این همواره بوده و امسال هم وضعیت چنین است. که البته در زمانی که من خانه سینما را تحویل گرفتم رقمهایی نظیر 500 میلیون تا 5 میلیارد عنوان شد که در حساب آن وجود دارد اما من خانه سینما را با حدود 4/5 میلیون تومان تحویل گرفتم و این وضعیت همیشگی ما است.
ارشاد با خانه سینما جنگ آغاز کرده بود
او همچنین در این مورد که برخی منتقد هستند چرا خانه سینما در این دوره مانند دوره قبل بیانیههای انتقادی منتشر نمیکند، گفت: «چهار سال دولت قبل دورهای بسیار متفاوت بود. در آن مقطع عملا ارشاد جنگی را با خانه سینما آغاز کرده بود که در نهایت ماجرا را به اعلام تعطیلی خانه سینما رساند. آن مقطع را باید از «فیلم» خانه سینما خارج کرد و وضعیت فعلی را با شرایطی که همه چیز در این خانه عادی بود و مانند آن چهار سال بحرانی نبود مقایسه کرد
در ادامه این نشست مازیار میری مدیر اجرایی شانزدهمین جشن خانه سینما در توضیح عدم برگزاری جشنهای خانه سینما گفت: جشن شانزدهم قطعا برگزار میشود اما شیوه اجرای آن متفاوت است و ما به زودی برای 3 نکوداشت و اهدای یک جایزه سیفالله داد تصمیمگیری خواهیم کرد.
مدیرعامل خانه سینما همچنین در این مورد که وقتی فیلمهای اکران شده در جشن داوری میشوند، چه تفاوتی بین آن و جشنواره فیلم فجر وجود دارد، گفت : ماهیت جشن خانه سینما همواره صنفی بوده و نگاهها به این سمت است که اعضای صنوف خود آثارشان را داوری کنند. حالا در یک سال قرار بر این بوده که فیلمهای اکران شده داوری شوند، یک سال هم فیلمهایی که دارای پروانه نمایش هستند، زمانی هم فیلمهای دارای پروانه ساخت ارزیابی میشدند و وقتی هم بود که اصلا محدودیتی وجود نداشت و همه فیلمها داوری میشدند.
او ادامه داد: «اینها روشهای مختلفی بود که هر سال بنا به تصمیم برگزارکنندگان جشن اتخاذ میشد. هیچ یک از این مدلها نشانه آزاداندیشی یا نگاه دولتی نیست. علاوه بر اینکه امکان نمایش 400 فیلم و داوری همه آنها وجود نداشت. نکته دیگر هم در این است که وقتی یک فیلم جدید به جشن میآید، به طور ناخودآگاه فیلمهایی که قدیمیتر بودند، کمتر مورد توجه قرار میگرفتند.
عسگرپور در ادامه نشست به این پرسش که مدیران دولتی مدعی هستند بودجه تامین معیشت هنرمندان را به خانه سینما پرداخت کردهاند، گفت: «بعد از بررسی وضعیت صنوف مشخص میشود که حدود 1000 تا 1500 سینماگر در حال حاضر مشکل معیشتی دارند. اگر مدیران معتقدند که بودجه کمک به این هنرمندان را به خانه سینما پرداخت کردهاند باید 5 میلیارد به خانه داده باشند که این اتفاق نیافتاده است.
مازیار میری نیز در پایان این نشست در پاسخ به این پرسش که به طور مشخص وضعیت برگزاری سایر جشنها (جشن انیمیشن، مستند و فیلم کوتاه) به چه ترتیب خواهد بود، گفت: «ما نشست دیگری با خبرنگاران خواهیم داشت که در آنجا در مورد جزئیات این مسائل و همچنین سه سینماگری که در جشن تقدیر خواهند شد و همچنین جایزه زندهیاد سیفالله داد صحبت خواهیم کرد.