نخستین برنامه‌ی دوره جدید نمایش فیلم انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند، روز سه‌شنبه شانزدهم مردادماه ۱۴۰۳ به نمایش، نقد و بررسی مستند «دره پروانه‌ها» ساخته‌ی کاوه بهرامی‌مقدم اختصاص داشت.
در این برنامه که با استقبال مخاطبان همراه بود، مصطفی شیری دبیر کارگروه نمایش انجمن کارگردانان مستند اجرای آن را بر عهده داشت و به همراه کارگردان فیلم، هامون بهرامی‌مقدم (تصویربردار،تدوینگر) و احمد طالبی‌نژاد (کارشناس مهمان) در این برنامه حضور داشتند.
در ابتدای جلسه، کاوه بهرامی‌مقدم که در مستند خود به زندگی و آثار شیون فومنی (شاعر) پرداخته است، در پاسخ به پرسش مجری برنامه درباره‌ی شکل گیریِ ایده و طرح این فیلم گفت: «سال ۱۳۶۷ با آثار گیلکی شیون آشنا و البته از طریق دوستان بیشتر به زبان و دیدگاه شاعر نزدیک شدم. آشنایی من با آثار گیلکی و فارسی شیون ادامه پیدا کرد و در سال ۱۳۷۲ فیلمی ۱۶ میلی‌متری ساختم به نام "گِیشه دَمِرده" با الهام از شعر شیون فومنی. در آن زمان شیون به دلیل انجام دیالیز به اجبار به تهران کوچ کرده بود و فرصتی پیش آمد از ایشان برای تماشای فیلم در فرهنگسرای بهمن دعوت شود و آشنایی من با ایشان شکل گرفت».
توجه عمیق و موشکافانه ایشان به جزئیات آن فیلم سبب شد انگیزه بیشتری پیدا کنم که با اتکا به جهان‌بینی و تفکر شیون فومنی بتوانم فیلم کامل‌تری درباره ایشان بسازم.
احمد طالبی‌نژاد، منتقد برنامه، درخصوص شاعرانگی فیلم گفت: «این تنها به دلیل شاعر بودن شخصیت اصلی فیلم نیست که از طریق روایت و ساختار فیلم سعی بر ایجادِ آن شده است؛
اگر ما در این فیلم یک نگاه شاعرانه می‌بینیم، در تلاشی‌ست که چیزی را در پس شعری که ممکن است ایدئولوژیک نیز به نظر برسد پیدا کند و آن کشف هنر است.
البته ایراداتی نیز به فیلم دارم؛ ازجمله به فصل‌های کلیپ‌واره‌ی فیلم، که لزومی به طولانی بودن آنها نمی‌بینم و حتی تعداد مهمانان و نظردهندگان که بعضا صحبت‌هایی شبیه به هم انجام می‌دهند.»
هامون بهرامی‌مقدم، تصویربردار و تدوینگر فیلم، در پاسخ به صحبت‌های منتقد برنامه به مطالب بسیار گسترده درباره شیون اشاره کرد و افزود: «بین ۴۰ تا ۵۰ نفر شخصیت داشتیم که حرف‌های بسیاری درباره‌ی شیون برای گفتن داشتند و بعضا گفتگوهای ۷ ساعته با برخی از آنها داشتیم و به دلیل اینکه موضوع اصلی حفظ و به آن بپردازیم حذف‌های زیاد و بی‌رحمانه‌ای در تدوین رخ داده است. تلاش بر این بوده که این شاعرانگی را حفظ کنیم، چون شیون این زمینه را برای‌مان فراهم کرده بود.
در حقیقت بعد از کنکاش و صحبت‌های فراوان مبنا را بر این گذاشتیم که خود شیون فیلم را روایت کند و ساختار این فیلم شد شیون به روایت شیون.»
احمد طالبی‌نژاد درباره تدوین فیلم افزود: «زمان فیلم طولانی به نظر نمی‌رسد و خسته کننده نیست و اشاره‌ام به تکثرِ مصاحبه‌شونده‌ها در جهت حفظ ریتم در اثر است. در مجموع فیلم چشم‌نواز و جذاب است.»
هامون بهرامی‌مقدم درخصوص تصویربرداری فیلم افزود: «مشخصا هر قدمی در تصویر فیلم بر اساس تفکر اصلی فیلم بوده است. مثلا بر مبنای اشعار شیون و نقاط عطف آن، ما‌به‌ازای تصویری تعریف کردیم و سعی شده بر اساس لحظات روایی فیلم طراحی و ضبط شود.»
احمد طالبی‌نژاد در ادامه صحبتِ هامون بهرامی‌مقدم درباره مهجور بودن شیون و شعرش در ادبیات معاصر افزود: «متاسفانه مرکزگرایی یکی از آفت‌های ادبیات و هنر این سرزمین است. بسیاری از شاعران و هنرمندان خوب که ساکن شهرستان و کمتر در محافل پایتخت بوده‌اند آن انداره که حقشان بوده مورد توجه قرار نگرفته‌اند.»
در پایان حامد فومنی، فرزند زنده‌یاد شیون فومنی، در سخنانی درباره همکاری بنیاد شیون در تهیه این فیلم گفت:
«بنیاد فرهنگی شیون فومنی این اثر را به عنوان اولین فیلم این بنیاد در راستای شناخت و تبیین اندیشه‌های ادبی شیون با همکاری جناب کاوه بهرامی‌مقدم ساخته است.
باور و دغدغه ایشان در ساخت این فیلم بسیار مورد توجه است و من از جناب کاوه و هامون بهرامی‌مقدم تشکر می‌کنم.»
|
|
|