پس از نمایش فیلم نشست نقد و بررسی با حضور حسین مهکام کارگردان اثر، محمدرضا لطفی منتقد سینما و مازیار فکری ارشاد مدیر سینماتک برگزار شد.
لطفی در ابتدای سخنانش «احمد به تنهایی» را فیلم سختی دانست و گفت از آن دست فیلمهایی است که حتما باید دوبار دیده شود. او در ادامه با اشاره به اینکه فیلم یک سایکودرام است افزود اینگونه فیلمها که به صورت شخصیت محور پیش میروند، پنج تا ده دقیقه فرصت دارند تا جهان عینی و ذهنی کاراکتر خود را به مخاطب بشناسانند. فیلمساز در این اثر به سمت فلسفه رفته است و اگر قرار باشد با سیستم علت و معلولی فیلمهای عادی با آن برخورد کنیم، بیراهه رفتهایم.
در ادامه فکری ارشاد گفت: با فیلمی مواجهیم که نظرات دربارهی آن صفر و صدی است و میخواهم تاویل و تفسیرهای خودم را از اثر ارائه بدهم. فیلم نگاهی رندانه به تاریخ روشنفکری در ایران انداخته است. جریانی که متاسفانه گاه به جنون ختم میشود. جایی از فیلم از شخصیتی به نام میرزا یحیی دولت آباید یاد میشود. از شخصیتهای پیچیده و غریب دوران مشروطه که معمولا طرد و حذف میشده و به حاشیه رانده میشده. به نظر میرسد فیلم سرنوشت او را به سرنوشت روشنفکران امروزی تعمیم میدهد. هریک از شخصیتهای فیلم دچار شکستهای تاریخی جریان روشنفکری در ایران شدهاند و در واقع هیچیک آدمهای نرمالی نیستند. در دنیایی که عشق آنها را به زانو درآورده و غیاب عنصر زن بر زندگی و افکار آنان تاثیر منفی گذاشته است.
مهکام در پاسخ به این مورد گفت: یکی از لایههای فیلم برای خودم بحث چالشهای درونی و بیرونی طیفی از روشنفکران این سرزمین است. در ادامه مهکام به تک تک شخصیتهای فیلم اشاره کرد و به نام بردن از کاراواجو و نگاه تقدیس زدای او از شخصیت های مذهبی نقاشیهایش، آن را تداوم این بحث دانست.
در ادامه لطفی با اشاره به اینکه چرا مخاطب درد اصلی کاراکتر احمد را درنمی یابد و علت طلبکاری او از همه را نمی داند، به این نکته اشاره کرد که فیلم عامدانه به شخصیتها نزدیک نمیشود و تقریبا در فیلم کلوزآپ نمیبینیم. خانهی شخصیت احمد را تنها در سکانس پایانی میبینیم. کاراکترهای سرگشتهای که در اطراف خود میبینیم و شاید خود ما یکی از آنها باشیم. انگار که احمد در دیدار با دوستانش دارد با تکههایی از شخصیت خود گفتوگو میکند. کنارهم نهادن این شخصیتهاست که درد این آدمها را روشن میکند.
مهکام گفت: متوجه مفهوم رئالیسم در سینما نمیشویم. وقتی شما دکوپاژ میکنید دارید رئالیته خود را وارد ساختار فیلم میکنید و منطق بیرونی و نیوتونی به چیز دیگری تبدیل میشود. لحظاتی در فیلم هست که نشان میدهد احمد در حال محاکات با خود است. او به تفاوتهای سوررئالیسم و رئالیسم جادویی اشاره کرد و افزود ایدهآل من این است که در سینما وارد عالم خیال شوم. در ادامه حاضران پرسشها و نکات خود دربارهی فیلم «احمد به تنهایی» مطرح کردند.