در ابتدای این مراسم محسن امیر یوسفی رییس کانون کارگردانان بیان کرد: صدای پای شخصیت های دلیران تنگستان را می شود شنید که برای استقبال از همایون شهنواز آمده اند؛ شخصیت هایی مثل رییسعلی دلواری و خالو حسین که این شخصیت ها تا ابد در جان ایرانیان می مانند.
وی افزود: همایون شهنواز رفت و حسرت او در دل ما ماند. امروز در غم کارگردانی هستیم که تنها یک سریال ساخت ولی با همان سریال در یاد ما مانده است. متاسفم از اینکه او از تلویزیون اخراج شد و شاهد آثار کمی از او بودیم.
این کارگردان سینما بیان کرد: ما دو جلسه به ملاقات او در بیمارستان رفتیم و او همچنان با وجود سوختگی صحبت از عشق داشت. او همچنان صورت خندانی داشت و با شعور و حال صحبت می کرد و علیرغم اینکه چند سالی با سرطان مبارزه می کرد و سوختگی داشت همچنان دلسوخته دیگران بود. متاسفم به سوگ این مرد بزرگ نشستیم. باید توجه بیشتری به پیشکسوتان سینما و تلویزیون داشت. نام و خاطره همایون شهنواز تنها با یک سریال تا ابد در خاطر ما می ماند.
محمدرضا عرب سخنگوی کانون کارگردانان نیز بیانیه کانون کارگردانان را خواند.
محمدجواد حق‌شناس رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران نیز در این مراسم گفت: بسیار سخت و اندوهگین است که جمع شده ایم تا از یکی از بزرگان عرصه تصویر که با تنی سوخته و جسمی آسیب دیده از رنج ما را تنها گذاشت، خداحافظی کنیم. روح بزرگ او هیچگاه شفافیت و روشنایی و تعالی بخشی خود را از دست نداد. همایون شهنواز را با نام و سریالش از دهه پنجاه میشناسم یعنی زمانی که نوجوان بودم و به خاطر موقعیت خانوادگی ام که یک روحانی زاده بودم برای اولین بار با این سریال با شهنواز آشنا شدم و اولین ارتباط من با تلویزیون با این سریال آغاز شد که بخشی از نقش آفرینان آن از اجداد و پدران من بود که بخشی از رشادت های این سرزمین را روایت می کرد که مردانه در مقابل استعمار بزرگ زمان خود مقاومت کردند.
وی افزود: «دلیران تنگستان» یکی از مهمترین سریال هایی است که در طول تاریخ تصویر کشور با موضوع مقابله با استبداد ساخته شده و حتی بعد از انقلاب هم پخش شد ولی از تلخی های روزگار این بود که کارگردانش به جرم ساختن این سریال و همکاری با رژیم گذشته از تلویزیون اخراج شد در حالی که او هیچ عداوتی با کسی نداشت. از عجایب اینکه در تابستان رایزنی هایی با مسئولان داشتم و عنوان کردم که این سریال ۱۷ بار از تلویزیون پخش شده و در آن زمان شهنواز بخشی از حقوق خود را می خواست تا بتواند سریال دیگری بسازد ولی متاسفانه این اتفاق نیفتاد.
حق شناس عنوان کرد: امیدوارم تلویزیون حداقل بخشی از حقوق او را به خانواده اش بدهد. البته لازم است از مردم دشتی و تنگستان تشکر کنم که به او عنوان شهروند افتخاری دادند و از اینکه پاسخ مثبتی به درخواست خانواده او مبنی بر اینکه زمینه انتقال او به دلوار فراهم شود و در خانه رییسعلی دلواری دفن شود، تشکر می کنم.
سپس اردشیر صالح پور از هنرمندان عرصه تئاتر به صحنه آمد و اظهار کرد: شهنواز با رنج های زیادی زیست و همواره دل در گرو این مرز و بوم داشت. آثار او هم رنگی از هویت ملی داشت و فرهنگ و ارزش های ملی این دیار را بازگو می کرد. پیش از انقلاب که همه میل به سرگرمی سازی داشتند او دل در گرو ارزش های ملی داشت؛ این است همان سینمای ملی و سریال ملی.
وی افزود: امروزه شاید کمتر کسی تاریخ بخواند اما بهتر است سریال «دلیران تنگستان» را یک بار دیگر ببینیم چون این سریال خود تاریخ است. ملتی که به گذشته خود پشت می کند قطعا آینده خود را به توپ خواهد بست. «دلیران تنگستان» صدای انقلاب بود و خواهش می کنم رسانه ملی به حرمت شهنواز و مردم ایران این سریال را یک بار دیگر پخش کند تا ما احیا شویم. شهنواز قله ای بزرگ و پوشیده از برف است اما جامعه هنوز خدمات او را درنیافته است.
این نویسنده و پژوهشگر تاکید کرد: شهنواز باید بار دیگر به جامعه معرفی شود؛ چراکه آیین چراغ، خاموشی نیست و خدمات او دیده خواهد شد. خوشحالم که همایون به آرمان خود رسید و در جوار رییسعلی دلوار و در کنار خالو حسین به خاک سپرده می شود. دریغ که فیلمنامه «سیاوش» او به نتیجه نرسید و هیچ تهیه کننده ای زیربار این فیلمنامه نرفت حتی آخرین اثر او که درباره دو روز آخر اتفاقات ۲۸ مرداد بود به نتیجه نرسید و دریغ که او رفت.
در ادامه پدرام اکبری از مستندسازان کشورمان بیان کرد: شهنواز کارمند رسمی تلویزیون ایران نبود ولی قراردادی بود اما حضور او مستحکم تر از کارمندان رسمی بود. او قبل از انقلاب هشت ماه زندانی سیاسی بود و با همراهی خانواده اش نجات پیدا کرد. همایون پرورده خانواده ای بود که پدرش از آگاهی های سیاسی برخوردار بود و بن مایه فکری همایون نیز از آگاهی های سیاسی و ملی برخوردار بود.
وی افزود: شهنواز بعد از انقلاب برای اولین بار به بوشهر رفت و استاندار وقت به استقبال او رفت و همایون از فرودگاه تا آرامگاه رییسعلی دلواری با گریه رفت. او زمانی در هنگام اعتصابات ۵۷ در تلویزیون ملی نزد شریف امامی رفت و نخست وزیر وقت گفت اگر اعتصاب کرده اید چرا سرکار می آیید و در ادامه شهنواز گفته بود نتیجه اعتراضات ما بعدها مشخص می شود.
این مستندساز عنوان کرد: چند نفر از ما در طول یک سال گذشته به او سر زده بودیم؟ در تابستان که نزد او رفته بودم همچنان به فکر ساخت اثر بود.
نگار شهنواز فرزند این کارگردان نیز عنوان کرد: پدرم باعث سربلندی من و برادرم است گرچه هنوز باورم نیست که در مجلس او شرکت دارم. لازم می دانم از همه دوستان تشکر کنم که در این مجلس و دوران بستری شدن پدرم به بیمارستان آمدند.
وی افزود: مهمترین و اولین خصلت پدرم عشق به ایران بود که باعث شد پس از اتمام تحصیلاتش در انگلستان به ایران بازگردد و رویدادهای تاریخی را در قالب فیلم و سریال روایت و روی اسناد و مدارک تاریخی تحقیق کند و سپس سریال «دلیران تنگستان» و «روزهای به یادماندنی» و «شاه خاموش» را بسازد. او حتی در شرایطی که تمام بدنش باندپیچی شده بود و عشق به زندگی داشت. این امید و دید به زندگی باعث می شد هیچ چیزی مانع از این نشود که او به اهدافش نرسد. من و برادرم به داشتن چنین پدر فرهیخته ای افتخار و تلاش می کنیم راه او را برای سربلندی وطنمان دنبال کنیم از ریس جمهوری به دلیل پیگیری روند درمان و همچنین خانه سینما و سازمان سینمایی تشکر می کنم. همچنین از زحمات محمدجواد حق‌شناس که بسیار تلاش کردند، جامعه خبری، مردم بوشهر و ... تشکر می کنم.
شاهناز شهنواز خواهر همایون شهنواز نیز اظهار کرد: من عزادار از دست دادن برادری ارزشمند و ایران دوست نیستم من عزادار ملت ایران هستم که شخصیتی بزرگ که تاریخ را به عینیت درآورد هستم. همایون در زمانی که فرهنگ غربی در ایران پیاده می شد تنها کسی بود که سریال «دلیران تنگستان» را ساخت و دلیران خاموش را به صدا درآورد و این صدایی است که هرگز خاموش نمی شود. او در زمان حکومت گذشته عمر خود را در زندان ساواک گذراند آنهم در حالی که ساواک می خواست من را بگیرد ولی همایون هیچگاه به آنها نگفت که او را اشتباهی گرفته اند.
وی افزود: «دلیران تنگستان» می خواهد به ملت ایران بگوید که شما انقدر سرافراز هستند که هیچ قدرتی نمی تواند شمارا استعمار کند، اما صدا و سیما هنگام پخش همین سریال نام او را حذف کرد. وقتی بدن سوخته او در بیمارستان بود شهنواز به من گفت صدا و سیما هیچکس را برای عیادت از من نفرستاد و می بینید که این نتیجه میهن دوستی است. شهنواز می گفت بیش از صد نامه به رییس صدا و سیما برای بازپس گیری حقوقش نوشته اما هیچکدام از آنها پاسخی در پی نداشته است. بیمارستان شهید مطهری آنچه در توانش بود انجام داد اما پزشکان گفتند ما تجهیزات و لوازم کمک را نداریم و باید بدانید که ما تلاش مان را می کنیم و حقیقتا هم تلاش کردند.
در پایان منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما اظهار کرد: گاهی ما در طول عمرمان کارهای زیادی می کنیم و به یاد نمی مانیم و برخی از ما کار پرتعدادی نمی کنیم و به یاد می مانیم و راز این امر میهن دوستی است. دلیران تنگستان تنها دلیران تنگستان نیستند بلکه همچنان دلیرانی وجود دارند که این سرزمین را با افتخار نگه می دارند و ما مدیون آنها هستیم و حتما این جلسه به ما یادآوری می کند که برای ماندگاری باید کار بزرگ کرد. پیش از اینکه به آینده فکر کنیم به گذشته فکر می کنیم و فرزندان ما پرسش می کنند که چه برای آنها گذاشته‌ایم و چه چیزی بالاتر از پاسخ دلیران تنگستان برای فرزندان شهنواز. اما باید دید ما چه می کنیم برای دلیران این روزهای ایران. یادبود اصلی همایون برای ما عشق به سرزمین است و از همه می خواهم این عشق را با خودمان به همه جا ببریم.
محمدمهدی حیدریان رییس سازمان سینمایی، محسن مومنی شریف رییس حوزه هنری، علیرضا رضاداد مشاور عالی سازمان سینمایی، رسولی عضو شورای اسلامی شهر تهران، اعضای شورای مرکزی کانون کارگردانان سینما، جمعی از تهیه کنندگان سینمای کشور، اعضای شورای مرکزی تشکل های جامعه اصناف سینمای ایران، بسیاری از اعضای خانه سینما و ... در این مراسم حضور داشتند.
پیکر همایون شهنواز فردا ۲۰ اسفند ماه ساعت ۸:۳۰ صبح از میدان رییسعلی دلواری به سوی منزل این قهرمان ملی تشییع می شود. مراسم ختم این هنرمند دوشنبه ۲۱ اسفندماه در تالار ایوان شمس از ساعت ۱۵ تا ۱۷ برگزار می شود.
ایسنا
ایلنا
مهر
ایرنا
باشگاه خبرنگاران جوان
سینماپرس
ایسکانیوز
