حکایت تلخ برزیده از یک بی‌اعتمادی در کمک به زلزله‌زدگان

این کارگردان سینما که در حاشیه بازدید هنرمندان از مناطق زلزله‌زده حاضر بود، به ایسنا گفت: به نظرم اگر واقعه‌ای را هر شخص خودش تجربه کند واقعی‌تر می‌تواند با آن مواجه شود، بنابراین من از زاویه خودم آنچه در بازدید از مکان‌های زلزله‌زده دیدم را روایت می‌کنم و قطعا دوست و همکار دیگرم که در جمع ما بوده است، روایت خودش را دارد که ممکن است با روایت من فرق داشته باشد.

او با اشاره به ضرورت حضور سینماگران در مناطق زلزله‌زده افزود: کار ما فیلمسازی است و اهل رسانه‌ایم و خودمان را موظف می‌دانیم تا با این گونه وقایع عینی‌تر روبرو شویم تا اگر بخواهیم کاری کنیم یا نقدی داشته باشیم، هم منصفانه باشد و هم با گوشت و پوست‌مان آن را احساس کرده باشیم. به هر حال دورادور پیش از عزیمت به مناطق زلزله زده مسائلی را تحت تأثیر فضاهای سیاسی که وجود دارد، شنیده بودم اما خودم دوست داشتم در آن مناطق حضور داشته باشم تا تحلیلی که دارم هم از نظر خودم منصفانه و قانع‌کننده باشد و هم از نظر جامعه‌ای که توقع دارد ما براساس آن وقایع حرف بزنیم.

کارگردان فیلم «مزار شریف» با بیان اینکه «به هر حال انگار حضور آدم در آن فضا متفاوت‌تر از آن است که بشنویم و تصویر آن را از دور ببینیم» گفت: اینکه صحبت زنی درباره حادثه آن شب را در فیلم و عکس ببینیم تا اینکه خودمان رودرو با او صحبت کنیم، حس دیگری به ما منتقل می‌کند و با این حس و احساسات در کنار عقل و عقلانیت می‌توانیم نتیجه‌گیری کنیم. 

برزیده با اشاره به آنچه در مناطق زلزله‌زده مشاهده کرده است، ادامه داد: صحنه‌هایی که دیدم خیلی آزاردهنده و تکان‌دهنده بود و بیش از آن چیزی بود که از دور می‌شنیدم. این روند هم می‌تواند ما را احساسی کند و هم اینکه می‌تواند ویژگی مثبتی داشته باشد و احساسات را در کنار عقلانیت قرار بدهیم تا تصویر واقعی‌تری از ماجرا ارائه بدهیم.

این کارگردان با تاکید بر اینکه «جدا از مشکلات و تلخی‌هایی که حوادثی اینگونه‌ دارد، زیبایی‌هایش را هم بگوییم تا عقلانی‌تر رفتار کنیم» گفت: بعد از آنکه به مناطق زلزله‌زده رفتیم، تصاویر زیبایی‌ را دیدیم که از انسان‌دوستی و نوع‌دوستی ناشی می‌شود و فراتر از حس هم‌وطنی بود. گروهی را دیدم که از اهواز غذا درست کرده بودند و با محبت بین زلزله‌زدگان تقسیم می‌کردند و نگاهشان به خانه‌های ویران شده شبیه همان زلزله‌زدگان بود و این همذات پنداری خیلی زیبا بود.

برزیده درباره‌ شرایط کمک‌رسانی به زلزله‌زدگان یادآور شد: به محض مواجه شدن با زلزله و حضور در شرایط روستاهای زلزله‌زده اولین مساله‌ای که با آن مواجه می‌شویم ناهماهنگی فوق‌العاده است که بر شرایط کمک‌رسانی حاکم است. البته آنچه می‌گویم به هیچ وجه از ارادت من به آدم‌هایی که آنجا زحمت می‌کشند کم نمی‌کند. دیدم سربازی که آنجا وظیفه حفاظت را دارد برای زلزله‌زدگان پیگیری غذایی می‌کند و این بدان معناست که سازمان‌دهی منظمی وجود ندارد و باید این سازماندهی وجود داشته باشد تا کمک‌ها هدایت شود و بدانند، کجا چه کسانی به چه چیزی نیاز دارند؟! 

او با بیان اینکه «ما صرفا نمی‌خواهیم نقد کنیم به دلیل اینکه احساسات بر عقلانیت قرار نیست غلبه پیدا کند» بیان کرد: در بازدید اخیر در محل مسکن مهر، دیدم آنجا چند مهندس آمده‌اند و آن ساختمان‌ها را ارزیابی می‌کنند تا از اتفاقات این چنینی جلوگیری کنند. تعارف نداریم ما قطعا در این کشور دوباره دیر یا زود زلزله خواهیم داشت، بنابراین این بی‌نظمی و عدم سازماندهی درست بزرگترین ضعف و معضل ما در حوادث این چنینی است.

وی همچنین گفت: اینکه مردم علاقه‌مند هستند،آنچه به زلزله‌زدگان می‌دهند مستقیم به دستشان برسانند عملی زیباست، اما حکایت اصلی‌تر و تلخ‌تر این است که آن‌ها اطمینان ندارند اجناس‌شان مستقیم به دست نیازمندان واقعی برسد و این اتفاق از ماجرایی نشأت می‌گیرد که طی چند سال اخیر مملکت ما درگیر آن بوده و آن هم دزدی از بیت‌المال است. شاید در مقاطعی باور نمی‌کردیم این ماجراها در یک موقعیت بحرانی برایمان دردسر ایجاد کند و باعث شود مردم خودشان به شخصه به مناطق زلزله‌زده مراجعه کنند و باعث ترافیک در آن محدوده شوند. این بی‌نظمی و سوء مدیریت که اتفاقا در روزهای اول حادثه برای پیگیری وضعیت اورژانسی برخی مصدومان خوب نبود، خطرناک است، به هر حال خیلی از انسان‌ها جان داشتند و زیر آوار به مرور جان دادند چون به موقع کسی سراغ‌شان نیامد.

برزیده با بیان اینکه «ما خیلی جاها حضور گسترده هلال احمر را در مناطق زلزله‌زده می‌بینیم» گفت: زلزله‌زدگان وسط کلی امکانات از جمله مواد غذایی و آب نشسته‌اند اما همچنان ناراحت هستند چون قطعا زلزله فقط یک جریان مادی نیست بلکه یک فشار روحی عظیم است و زلزله‌زدگان علاوه بر مایحتاج مادی قطعا نیاز به مراقبت‌های روحی و روانی دارند و آن طور که شنیده‌ام بخشی از وظایف هلال احمر اعزام تیم مراقبت برای رسیدگی به وضعیت روحی و روانی زلزله‌زدگان است و شنیده می‌شود این اتفاق در حال جریان است که امیدواریم به موقع بیفتد.

او در بخش پایانی این گفت‌وگو بیان کرد:از مسئولان خواهش کنم در وضعیت بحران‌زده فعلی مشکلات سیاسی و رقابت‌های گروهی و جناحی را کنار بگذارند و بدون جناح‌بندی همچون مردم به یاری زلزله‌زدگان بروند و درد مردم را بیشتر نکنیم مثلا مسکن مهر و حواشی آن چه خوب،چه بداتفاق افتاده است،دعواهای آن را داغ‌تر نکنیم؛دعوایی که اتفاقا در فضای منفی در بخش روحی و روانی به مردم آسیب می‌زند. در روزهای آینده وضعیت زلزله‌زدگان سخت‌تر خواهد شد و خود مردم نگران آینده هستند،به هر حال همه ما کم کم این اتفاق را فراموش می‌کنیم اما یک عده سال‌ها با آن درگیر خواهند بود بنابراین برای حمایت مادی و معنوی باید حمایت‌هایمان استمرار داشته باشد. در روزهای آینده باید جویای احوال زنده‌های سرپل ذهاب باشیم و هنرمندان باید تا سال آینده حداقل بازدیدهای مرتبی از این مناطق داشته باشند و دولت هم باید موضوع زلزله را تا ماه‌ها یا حداقل یک سال در اولویت‌ اولیه‌اش قرار بدهد.