اکبر نبوی شامگاه 15 شهریور ماه میزبان منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما شد.
مجری برنامهی «چشم شب روشن» در ابتدا به مناسبت بازگشت پیکر شهید مفقودالاثر، حسن جنگجو (نوجوان ۱۴ ساله تبریزی)، با نشان دادن تصویری از این شهید، یادی از وی کرد و با اشاره به اینکه مادر این شهید دقایقی پس از تشییعجنازه پسرش، به دیار باقی شتافت، عنوان کرد: سینمای کشورمان در کنار همه ارزشهای بزرگی را داشته است، اما نسبت به مادران شهدا خیلی راههای نرفته را در پیش دارد.
در ادامه شاهسواری در رابطه با مافیای پخش در سینمای ایران گفت: در این زمینه باید پیشفرضهایی را توافق کنیم و درآنها میبایست باور لازم را داشته باشیم که بتوانیم راجع به دیگر موضوعات حرف بزنیم. در پیشفرض اول، این قضیه مطرح است که سینما بدون مخاطب پروسه کاملی نیست، درنتیجه مخاطب در سینما حرف اول و آخر را میزند.
وی ادامه داد: در پیشفرض دوم این مطرح است که آیا ما میتوانیم مخاطبانمان را تجزیه کنیم؟ ما بهعنوان مخاطب نیازهای متنوعی داریم و نگاه به مخاطب، نگاه طبقهبندیشده نیست و حق نداریم بهعنوان فیلمساز، اثری را تولید کنم که عده خاصی آن را ببینند؛ چرا که به نظر من تفکیک به غیر از بخشهای موضوعی فیلمها نوعی توهین محسوب میشود.
شاهسواری ابراز کرد: به عقیده من وقتی ما بهعنوان فیلمساز جلوی در سالن سینما ایستادهایم، میزبان مخاطبمان هستیم و هرکس از این گیشه عبور کند، میهمان ما است.
سال گذشته سینما حدود سه میلیون تماشاگر داشته است
مدیرعامل خانه سینما تصریح کرد: واقعیتی در سینمای ما وجود دارد که آنهم عدد تماشاگر ما است. در سال گذشته بیشتر از 27 میلیون قطعه بلیت فروختیم. بر اساس آمار روشن بهدستآمده، این تعداد بلیت، فروشی نزدیک به 180 میلیارد را برای سینمای ایران به همراه داشت که عملاً این تعداد، متعلق به حدود 3 میلیون تماشاگر است.
وی ادامه داد: زمانی که امکان تولید و عرضه و نمایش کم میشود، حتماً رقابتها سخت میشود. ما متناسب با نیاز مخاطب، عرصه نمایشی مناسب و درخور آن را نداشته و همچنین کالای فرهنگی نهتنها در سینما بلکه در عرصههای دیگر کم داریم.
شاهسواری یکی از راهحلهای از بین بردن مافیا را از بین بردن عنصر رقابت دانست و افزود: احتیاج داریم که زمینههای اصلی تولید و توزیع را گسترش دهیم. متناسب با نیاز مخاطب عرصه نمایشی و درخور تماشاگر نداریم و کالای فرهنگی در تمامی عرصهها، کم داریم اما باید انقلاب تولید داشته باشیم.
تهیهکننده مخمصه گفت: سینما، مادر فضای دیداری و شنیداری است و هر امکان بالقوهای که بخواهد با مخاطب از این دو مکانیسم استفاده کند وتاثیر بگذارد، حتماً از دستورالعملهای تصویر و صدای همزمان استفاده میکند.
در ادامه نبوی از شاهسواری پرسید با توجه به اینکه اعضای سینما زیر چتر اتحادیه صنفی قرارگرفتهاند، اگر نوعی نارسایی را در توزیع محصولات سینمایی در کشورمان بپذیریم، چطور اتحادیه صنفی نتوانسته میان تولیدکننده، پخشکننده و سینما دار، بهگونهای رفتار کند که کمترین حق از افراد ضایع شود؟
من اولین کسی هستم که ۳ سال رئیس شورای صنفی بود
شاهسواری در پاسخ نبوی گفت: زمانی که مرحوم سیفالله داد، مسئولیت معاونت سینمایی را برعهده داشت، نظام پخش توزیعی کنداکتوری را داشتیم. در اسفندماه هرسال، کنداکتوری بسته میشد؛ در آن زمان سلایق اهمیتی نداشت، رقابتی نبود و همچنین درجهبندی معینی وجود داشت که عدهای از آن راضی و عده دیگر ناراضی بودند، شورای صنفی نمایش از همان زمان تشکیل شد که درمجموع 9 نفر و شامل تهیهکنندگان، سینمادارن و کارگردان میشد؛ من اولین کسی هستم که ۳ سال رئیس شورای صنفی بود. ما مدلهای مختلفی را تجربه کردیم که به کاهش نارضایتی دست پیدا کنیم و از هر جا رفتیم، باز نارسایی خود را نشان میداد.
تهیهکننده «تعطیلات تابستانی» گفت: گرفتاری که در سینما زیاد است، بحران نظریه است و نظرات ما آغشته به انتقادات است. بهعنوان صنف، نمیتوانیم منتقد باشیم چرا که این وظیفه بر عهده منتقدین است و تهیهکننده و کارگردان و دیگر افراد در خانه سینما وظیفهشان پیدا کردن عیب و رفع آن عیب است.
شاهسواری مطرح کرد: اگر فیلم را کالا فرض کنیم، میتوان آن را به فیلمهای خصوصی که جهت فروش بلیت تهیه میشوند، فیلمهایی که باید مردم ببینند و در تاریخ باقی بماند دستهبندی کرد. من باید بهعنوان فیلمساز این نقد را به خودم داشته باشم که آیا من مراقب نیازهای متنوع تماشاگرم هستم؟ آیا من تلاش میکنم در حالی که 3 میلیون تماشاگر برای من کافی نیست این تعداد باید افزایش پیدا کند؟ و برای این منظور باید مطالعه کرده، پژوهش کرده، مشاور کنم. در کنار آن، همت جمعی نیاز است و موانع هم باد در نظر گرفت و دایره ممیزی ما کاهش پیدا کند.
در حوزه کالای فرهنگی امکان قرنطینه وجود ندارد
مدیرعامل خانه سینما اضافه کرد: در حوزه کالای فرهنگی امکان قرنطینه وجود ندارد و راه مقابله با آن، تولید کالای باکیفیت داخلی است و برای این منظور هم باید، دایره موضوعی و هم حساسیتهای نابجا کاهش پیدا کند.
تهیهکننده ماه و خورشید اظهار کرد: سینمای ایران در همین لحظه با همه تلاشهایی که انجام داده، حدود ۷۰ فیلم در حال تولید دارد و نیروی جوان پرانرژی و پر ایده سرمایههای انسانی آن است که اصلیترین حرف را در سینما میزنند وباید برای آن بازار وسیع تولید کرد.
نقش دولت در تأسیس سینمای ایران پس از انقلاب انکارناپذیر است
شاهسواری در پاسخ به این سؤال نبوی که رابطه صنف و دولت را چگونه میبینید، گفت: نقش دولت در تأسیس سینمای ایران پس از انقلاب انکارناپذیر است و این امر متولی اولیه داشته است. بهمرور سینمای ایران رشد پیداکرده و صاحب جایگاه اعتباری و مادی و معنوی خودش شده و اصناف گسترش پیداکرده و نیروی انسانی زیادی به آن پیوستهاند که در نتیجه روابط مثل گذشته نمیتواند باشد و حتماً باید شکل جدیدی از روابط بین صنف و دولت برقرار باشد.
دولت در قبال سینما وظیفه ابدی دارد
مدیرعامل خانه سینما گفت: اگر دولت را در مفهوم، حامی اصلی کالاهای توسعهای باشد، ازنظر من وظیفه ابدی دارد و اگر در نظام رفاهی و معیشتی که از بزرگترین مشکلات سینمای ایران بهحساب میآیند باشد، دولت مسئولیت مستقیم دارد.
وی اضافه کرد: اگر در مسئله مورد بیمه بیکاری یا نظام تأمین نیروی انسانی از کار افتاده است، حتماً دولت وظیفه دارد. در مورد سینما چون شغل ما فصلی است و ثبات و تداوم حرفهای وجود ندارد، مسئولیت سنگینتری دارد.
گاهی اوقات در مورد دولت جوری صحبت میکنیم، انگار با دولت اشغالگر صحبت میکنیم
مدیرعامل خانه سینما اظهار داشت: گاهی اوقات در مورد دولت جوری صحبت میکنیم، انگار با دولت اشغالگر صحبت میکنیم و این مدل رفتار با آن جنس از تقاضاهای واقعی نمیخورد.
در مورد بیکاری و از کار افتادگان سینما با مشکل جدی روبرو هستیم
شاهسواری در تکمیل حرفهایش گفت: با کمک دولت بیمه تکمیلی خیلی خوبی را برای اهالی سینما فراهم کردیم و آرامش نسبی در این زمینه صورت گرفته است؛ اما ما هنوز در مورد بیکاری و از کار افتادگان با مشکل جدی روبرو هستیم. در همین فضا توانستیم دولت را قانع کنیم که صندوق اعتباری هنر، هیئت مدیرهاش نمیتواند بدون مدیران عاملان خانههایی که بیشترین بهره را از آن برد، باشد.
این موضوع خط مماس ما با دولت است
شاهسواری در رابطه با جشن ملی سینمای ایران گفت: در ایام روز ملی سینما هستیم و ما نگران مشکلات پیچیدهای که برخی از همکاران به دلیل سن، ازکارافتادگی و کاهش مجموعه سمعی بصری در کشور و افزایش نیروی متقاضی کار با آن روبرو شدهاند، هستیم که این موضوع خط مماس ما با دولت است.
وی اضافه کرد: توسعه و پیشرفت در سینمای ایران، ما با تولید، عرضه، مخاطب وسیع، ایجاد شغل و ثروت و امنیت روانی برای فضای فرهنگی کشور میکند.
شاهسواری در ادامه از آقای محمدی سازنده تندیس خانه سینما تشکر و عنوان کرد: این تندیس به خانه بسیاری از سینماگران سینمای ایران میرود و ما شما را فراموش کردیم. امیدوارم روزی پیدایتان کنیم و به شما نیز تندیسی بدهیم.
این مقام مسئول سینمایی در مقایسه وضعیت جشن امسال با سال گذشته گفت: خانه سینما مدلهای مختلفی از این جشن را تجربه کرده است. ایده وجود آکادمی در خانه سینما ساله بود که مطرحشده بود ولی وارد مرحله اجرایی نشده بود، من سال گذشته به همه گفتم سال آینده این آکادمی را برقرار میکنیم.
سه سال دیگر طول میکشد که نظام نگاه آکادمی در داوری جشن خانه سینما، به نقطه صفر خود برسد
شاهسواری اذعان کرد: سه سال دیگر طول میکشد که نظام نگاه آکادمی در داوری جشن خانه سینما، به نقطه صفر خود برسد. به عقیده من در دوره بیست و یکم، فضای عملیاتیمان درستشده است. ما بهعنوان خانه سینما به کیفیت فیلمها در همه وجوه بیتفاوت باشیم و ارتقا کیفیت در سینمای ایران باید دغدغه جدی خانه سینما باشد.
مدیرعامل خانه سینما در ادامه گفت: ما برای رسیدن به این کیفیت مطلوب، نیازمند نهادی مستقل، ثبتشده تحت عنوان «علوم و فنون هنرهای سینمای ایران» هستیم که در دل خانه سینمای تأسیس شود. وظیفه آن رصد امر کیفی در سینمای ایران و پیگیری برای ارتقای این کیفیت در تمام وجوه، به خصوص فناوریهای نوین نهفقط در تولید اثر، بلکه در توزیع، تبلیغات اثر است.
شاهسواری اضافه کرد: بخش صنفی خانه سینما باید به امور کمی مانند بیمه، معیشت و بیکاری رسیدگی کند و پیگیر صندوق بیکاری که از تعهدات دولت است باشد و از همه مهمتر لایحه نظامی را در مجلس شورای اسلامی به ثبت برساند.
مدیر تولید «سایههای هجوم» تصریح کرد: ما برای آینده روشن و پیشرفت اعلی، نیازمند مجموعهای از فعالیتهای کمی اعم از قواعد، قوانین، پروتکلهای حقوقی، رفتار درونی، امنیت شغلی، ثبت و ضبط حقوقی اموال سینمای ایران و آنچه به ارتقای کیفیت سینمای ایران منجر میشود، هستیم.
اضافه شدن جوایز انیمیشن، فیلم کوتاه و یک جایزه دیگر برای فیلم مستند در جشن بزرگ سینمای ایران
وی اظهار کرد: از امسال در جشن بزرگ سینمای ایران، در آکادمی به بخش انیمیشن جایزه تعلق میگیرد، فیلم کوتاه تندیس خانه سینما دریافت کرده و به فیلم مستند نیز ۲ جایزه تعلق میگیرد.
شاهسواری تصریح کرد: کار دیگری که انجام میدهیم این است که امیدواریم انجمن علوم و فنون در طول فعالیت خود بتواند با ایجاد کلاس، بازآموزی، رشد کیفیت اثر در تمام وجوهش قدم جدی بردارد.
مدرسه ملی سینما 2 بال ماست
وی ادامه داد: در حال حاضر به دلیل روابط صمیمانهای که وجود دارد فکر میکنیم امکانات و تجربه مدرسه ملی سینما میتواند به خانه سینما کمکهای جدی کند و من از آن بهعنوان ۲ بال یاد میکنم.
مدیرعامل خانه سینما در پایان خاطرنشان کرد: ریاست نوزدهمین جشن سینمای ایران بر عهده هارون یشایی، تهیهکننده پیشکسوت سینمای ایران است، ضمن اینکه قرار است یکشنبه ۱۹ شهریور، آیینهای نکوداشتی برای افرادی چون سیروس ابراهیمزاده، کیانوش عیاری، حسین علیزاده، حسن خوشنویس برگزار میشود.
«چشم شب روشن» به تهیهکنندگی امیر قمشی و با اجرای محمد صالح علا، شنبه تا چهارشنبه هر شب ساعت 23 از شبکه چهار سیما روی آنتن میرود.