مراسم "در رثای عاشورا" با حضور هنرمندان، سینماگران و اعضای شورا های مرکزی و روسای اصناف خانه سینما در تالار سیف اله داد برگزار شد.
بازتاب این مراسم در خبرگزاری دانشجویان (ایسنا) و خبرگزاری کار ایران (ایلنا) به استحضار می رسد:
جمعی از سینماگران با حضور در برنامه‌ای با عنوان «در رثای جوانمردی و آزادگی» که در خانه سینما برگزار شد، در عزای سید و سالار شهیدان امام‌حسین (ع) و یاران باوفایش گریستند.
به گزارش خبرنگار سینمایی ایسنا، در این مراسم که شب گذشته - 10 آبان - در تالار سیف‌الله داد برگزار شد، در ابتدا جواد فریدزاده، نظریه‌پرداز سخنانش را با طرح این سوال که "آیا سینمای امروز ایران می‌تواند به تاریخ قدسی نزدیک شود" آغاز کرد و گفت: آیا سینمای ایران این توان را دارد؟ و اگر در توانش نیست گیر کار کجاست؟ من چندان از زحمات دوستان در ساخت فیلم‌هایی که به ائمه و انبیاء پرداخته‌اند، راضی نیستم.
وی با بیان اینکه زبانی به غیر از شعر به عاشورا نزدیک نشده است، اظهار کرد: اگر شاعر آشنا به زبان قدسی باشد، می‌تواند با شعر واقعیت را به بالاترین مرتبه حقیقت برکشد.
مراسم در رثای جوانمردی و آزادگی
علیرضا شجاع نوری که به نمایندگی از عوامل فیلم «روز واقعه» در غیاب شهرام اسدی، کارگردان فیلم به روی سن حاضر شده بود، با اشاره به صحبت‌های فریدزاده گفت: ما همه تلاشمان را کرده‌ایم و اگر شما راضی نیستید، امیدواریم خدا راضی باشد.
این بازیگر حضورش در «روز واقعه» را قسمت دانست و افزود: خود من هیچ نقشی در این انتخاب نداشتم و یک دفعه خوانده شدم و رفتم و بزرگترین افتخار عمرم تا امروز را رقم زدم. در واقع پاس گلی در مقابل دروازه به من داده شد و نمی‌توانستم آن را گل نکنم. در واقع ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کار بودند تا آن توپ گل شود.
وی با یادآوری روزهای فیلمبرداری این فیلم که بخشی از آن در ماه مبارک رمضان انجام می‌شد، گفت: انرژی مثبت زیادی در پشت صحنه فیلم بود و در آن موقع که میزان ریا کمتر بود، گروهی روزه بودند و با زبان روزه کار می‌کردند و انواع و اقسام همدلی دیده می‌شد. امیدوارم سعادت یارم باشد تا باز سر این سفره‌های باحال و همراه با همدلی‌ها باشم.
در ادامه عبدالجبار کاکایی به شعرخوانی پرداخت و پس از پخش تصاویری از «عصر روز دهم»، منوچهر محمدی - تهیه‌کننده این فیلم - در غیاب مجتبی راعی، کارگردان به پشت تریبون آمد و با بیان اینکه "تصمیم ندارم درباره فیلم که کار ناقابلی بوده صحبت کنم" گفت: به عنوان کسی که سال‌های سال پای منبرها بوده، آسیب‌شناسی در این حوزه داشته‌ام و دوست دارم درباره آن صحبت کنم؛ در روزهایی که عظمت عاشورا در برخی مداحی‌ها آنقدر کاسته می‌شود که آن درسی که باید بگیریم را نمی‌گیریم.
وی افزود: آن چیزی که درباره‌اش غفلت شده و گفته نمی‌شود اخلاق و ادب است و روضه اصلی در این خصوص باید باشد. اخلاق و ادبی که نزد این بزرگواران بوده و اوج آن را در عاشورا می‌بینیم، به خصوص در این روزها که یکسری از ارزش‌ها در حال گم شدن است و به جای روضه عطش، باید از اخلاق امام (ع) بگوییم.
این تهیه‌کننده تأکید کرد: گفتن از اخلاق و ادب به درد امروز ما می‌خورد و باید برای از بین رفتن اخلاق و ادبی که در روز عاشورا داشتند گریه کنیم.
مراسم در رثای جوانمردی و آزادگی
پس از شعرخوانی اسماعیل امینی، حسام‌الدین سراج با بیان اینکه هرکس قدمی برای سیدالشهدا (ع) داشته باشد معنویت آن را درو خواهد کرد، به جریان ساخت آلبوم «وداع» درباره امام‌حسین (ع) و برکات معنوی که این اثر برایش داشته است، پرداخت.
وی سخنانش را با اجرای چند بیتی‌هایی از ریاضی یزدی و قیصر امین‌پور به پایان رساند که فضای حزن‌انگیزی به مراسم بخشید.
در ادامه پس از پخش تصاویری از فیلم «رستاخیز»، تقی علیقلیزاده، تهیه‌کننده این فیلم در غیاب احمدرضا درویش - کارگردان - که او هم در سفر بود به پشت تریبون آمد و گفت: رمز زنده بودن واقعه عاشورا این است که هنوز درگیر این ماجرا هستیم و هنوز یزیدهای زیادی هستند که قرائت‌های مختلفی از دین دارند.
وی با بیان اینکه "مفتخریم که شناسنامه مذهبی ما امام‌حسین (ع) است" اظهار کرد: سعادت داشتم در دو فیلم که با این نیت ساخته شد شرکت کنم؛ یکی «روز واقعه» که مدیر تولید بودم و دیگری «رستاخیز» که به عنوان تهیه‌کننده در خدمت دوستان بودم و آرزو می‌کنم این راه مثل راه کربلا در اربعین آنقدر شلوغ شود که آدم‌ها سر از پا نشناسند و آثار زیادی داشته باشیم.
مراسم در رثای جوانمردی و آزادگی
پایان‌بخش این مراسم سخنان فرهاد توحیدی، رئیس هیأت مدیره خانه سینما بود که با تقدیر از حضور اصحاب فکر و اندیشه در این مراسم گفت: در هر حوزه‌ای در تولید فکر دچار فقر هستیم و در سینما به جای تکیه بر میراث فرهنگی‌مان، ره گم کرده و دور خویش می‌چرخیم.
وی افزود: شاید از برکت این گردهمایی آن حلقه مفقوده، که ارتباط بینِِ بخشی میان سینما و آنچه انسان به مثابه موضوع درام نگاه می‌کند، فراهم آید و از غنای حوزه‌های دیگر به سینما که هنر مرکبی است پیوند بزنیم.
از حاضران در این مراسم که اجرای آن را عباس سجادی بر عهده داشت می‌توان به محمدمهدی عسگرپور، امیرحسین علم‌الهدی، احمد مسجدجامعی، علیرضا رضاداد، سیروس الوند، غلامرضا موسوی، علیرضا داودنژاد، همایون ارشادی، سیامک شایقی، مقصود جباری، علی رویین‌تن، محمد زرین‌دست، مرتضی شایسته، محسن علی‌اکبری، غلامرضا گمرکی، خسرو امیرصادقی، رضا درمیشیان، ابراهیم مختاری، مازیار شیخ محبوبی، پروین صفری، فرشته طائرپور، امیر اثباتی، محمدحسین حقیقی، محسن شاه‌ابراهیمی، فرامرز روشنایی، کاظم راست‌گفتار، محمدرضا مویینی، ناهید اعلامی، کورش سلیمانی، علی دهکردی، سید علی قائم‌مقامی ، عبدالحسین مختاباد و کامران ملکی اشاره کرد.
مرثیه‌‌ای که سینماگران برای عاشورا سردادند
ما در هر حوزه‌ای ازجمله سینما از تولید فکر غفلت کرده‌ایم. همانطور که در جامعه‌شناسی یا فلسفه کمتر فکر تولید می‌کنیم و بیشتر به ترجمه و گردآوری توجه داریم؛ در سینما هم وضعیت اینگونه است.
در آستانه تاسوعا و عاشورای حسینی؛ مراسمی در رثای آزادگی و جوانمردی؛ شب گذشته(۱۰ آبان ماه) در خانه سینما برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، جواد فریدزاده(جامعه‌شناس و استاد فلسفه) در این مراسم با اشاره به رابطه سینمای ایران و تاریخ قدسی گفت: باید بین کسی که فیلمنامه دینی می‌نویسد و موضوعی که درباره آن می‌نویسد؛ سنخیت وجود داشته باشد.
وی در ادامه افزود: معروف‌ترین رویکردی که در سینمای ایران در مباحث دینی از آن استفاده می‌شود؛ رویکرد تاریخی است که وقایع تاریخی و مذهبی را معرفی می‌کند.
فریدزاده همچنین گفت: در طول سال‌ها و دهه‌های گذشته بیشتر از هر هنر و زبان دیگری این زبان شعر بوده که توانسته به عاشورا و قیام کربلا توجه کند و در این میان اگر شاعری آشنا به زبان قدسی بوده موفق‌تر بوده است.
وی با اشاره به پیام عاشورا و قیام حضرت امام حسین(ع) گفت: همانگونه که ایشان فرمودند اگر دین ندارید لااقل آزاده باشید پس عاشورا دعوت به تامل در باب مرگ و دعوت به آزادی است.
علیرضا شحاع نوری(بازیگر فیلم سینمایی روز واقعه) نیز گفت: حضور در این فیلم برای من بزرگترین افتخار بود و من مانند بازیکنی که در جلوی دروازه خالی صاحب توپ شده است؛ موقعیت را تبدیل به گل کردم.
وی با تشکر از مرتضی شایسته و علیقلیزاده از همه سازندگان فیلم تشکر کرد و گفت: یکی از کسانی که در این فیلم زحمت بسیار کشید پرویز شاهین خو بود که متاسفانه نامش در تیتراژ نبود.
شجاع نوری ادامه داد: در طول ساخت فیلم انرژی مثبتی وجود داشت که این انرژی به پشت صحنه نیز منتقل می‌شد و حتی مردم بافق نیز به تماشای این همدلی می‌نشستند. در طول این فیلم گروهی روزه بودند و بعضی نیز روزه نبودند و کسانیکه روزه نبودند به شهر می‌رفتند و برای روزه داران افطار می‌گرفتند.
وی ادامه داد: بازی در این فیلم بزگ‌ترین افتخار زندگی فردی و هنری من بود و امیدوارم بازهم پای این سفره‌ها بنشینم.
منوچهر محمدی(تهیه‌کننده فیلم عصر روز دهم) نیز بعد از پخش بخش‌هایی از این فیلم گفت: مشکلی که امروز در جامعه داریم کم‌توجهی به یکسری ارزش‌های اصیل است و این روزها باید درباره این ارزش‌ها صحبت کنیم. واقعیت این است که روضه‌هایی که در بعضی از مداحی‌ها گفته می‌شود نگاه عظمت عاشورا را چنان فرومی‌کاهد که نمی‌توانیم از آن درس بگیریم.
وی در ادامه افزود: آنچه که در بحث عاشورا مهم است و باید بیاموزیم اخلاق و ادب است که اوج آن در عاشورا وجود داشت و وجه اشتراک تمامی اصحاب امام حسین(ع) بود.
محمدی در ادامه گفت: ما امروز داستان حر را کمتر می‌شنویم اما آنچه که باید در آن دقت کنیم نحوه برخورد امام با حر است که بسیار درس آموز بود.
وی در ادامه افزود: باید به زندگی شخصیت‌هایی همچون حر و سرانجام آن‌ها دقت کنیم و به‌جای آنکه دائم روضه عطش بخوانیم بهتر است که روضه اخلاق و ادبی که در عاشورا وجود داشت را بخوانیم و بر بی‌اخلاقی یزیدیانی که در روز عاشورا حضور داشتند و علت آن دقت کنیم.
حسام الدین سراج نیز طی سخنانی گفت: هر کسی هر قدمی برای حضرت سیدالشهدا(ع) بردارد مطمئنا برکت معنوی آنرا خواهد برد. هنرمند کسی است که معبری برای عبور از حقیقت باشد و برای خود برکات معنوی کسب کند.
علیقلیزاده(تهیه‌کننده فیلم رستاخیز) نیز بعد از پخش نماهایی از این فیلم نیز گفت: امیدوارم شوق و اشتیاق سینماگران برای تولید حفظ، نشر و انتقال میراث فرهنگی بزرگ ما یعنی عاشورا هر روز قوی‌تر و بهتر شود.
وی ادامه داد: شناسنامه مذهبی ما امام حسین(ع) و عاشوراست و اگر کسی این داستان را درست تعریف کند؛ شیعه را درست تعریف کرده است.
علیقلی با اشاره به اینکه برکات معنوی فعالیت هنری برای ائمه را حس کرده؛ گفت: آرزو می‌کنم روزی برسد تا ما از بین انبوه فیلم‌هایی که درباره ائمه و عاشورا ساخته شده است نتوانیم به راحتی فیلمی را انتخاب کنیم.
فرهاد توحیدی(رئیس هیات مدیره خانه سینما و سخنگوی خانه سینما) نیز گفت: آنچه که امروز باعث نگرانی شده این است که ما در هر حوزه‌ای ازجمله سینما از تولید فکر غفلت کرده‌ایم و همانطور که در جامعه‌شناسی یا فلسفه کمتر فکر تولید می‌کنیم و بیشتر به ترجمه و گردآوری توجه داریم؛ در سینما هم وضعت اینگونه است.
وی در ادامه افزود: در سینما هم شاید متاسفانه به‌جای تکیه بر میراث فرهنگی؛ راه را گم کرده و دور خویش می‌چرخیم و شاید از برکت گردهمایی‌هایی این چنین حلقه‌ی مفقوده بین سینما و حوزه‌های دیگر یافت شود و بتوانیم سینما را به حوزه‌های فکری و فلسفی پیوند بزنیم.
در این مراسم حسام‌الدین سراج مرثیه سرایی کرد و اسماعیل امینی و عبدالجبار کاکایی اشعاری را در مدح اهل بیت قرائت کردند.
فرهاد توحیدی، احمد مسجدجامعی(عضو شورای شهر تهران)، سیاوش حقیقی(دبیر جشنواره فیلم شهر)، سیروس الوند، علیرضا شجاع نوری، داریوش اسدزاده، مرتضی شایسته، محسن علی‌اکبری، علی دهکردی، امیرحسین علم‌الهدی، غلامرضا موسوی، کامران ملکی، فرشته طائرپور، همایون ارشادی، مازیار شیخ محبوبی، فرامز روشنایی، تقی علیقلیزاده، عبدالجبار کاکایی، ابراهیم مختاری، محمدرضا مویینی، محمدمهدی عسگرپور، کیوان کثیریان، علی علایی، کاظم راست گفتار، کوروش سلیمانی، حسین دهقان‌پور، رضا درمیشیان، علی رویین تن و عبدالحسن مختاباد برخی میهمانان این جلسه بودند.