مراسم تجلیل از فرج الله حیدری، محمدتقی پاکسیما، حسین ملکی و محسن ذوالانوار چهار فیلمبردار پیشکسوت و صاحب نام سینمای ایران به پاس یک عمر فعالیت در این عرصه عصر روز گذشته 22 اسفندماه ساعت 19 با حضور اهالی سینما و جمعی از مدیران در سالن سینما فردوس موزه سینما برگزار شد.
در ابتدای این مراسم تورج منصوری رئیس انجمن فیلمبرداران سینمای ایران که اجرای برنامه را به عهده داشت، ضمن خوش آمدگویی به حاضران در سالن گفت: گردهم جمع شدیم تا «شب نقره ای» را برای جمعی از فیلمبرداران سینمای ایران که کارنامه قابل تاملی دارند اما کمتر دیده شده اند برگزار کنیم و می خواهم تک بیت «مزرع سبز فلک دیدم و داس مه نو/ یادم از کِشته خویش آمد و هنگام درو» از حضرت حافظ را چاشنی مراسم کنم و بگویم که به یاد هم باشیم.
منصوری درباره انتخاب این بیت از حافظ گفت: برای انتخاب این بیت سه دلیل داشتم. دلیل اول اینکه این بیت تصویری گویا و سینمایی را ارائه می دهد و تلفیق فوق العاده هنرمندانه ای است که ما را به گذشته خود می برد. آنچه کِشتیم و حالا درو می کنیم. نکته دیگر اینکه باید ببینیم برای ما چه کِشته شده و چگونه درو می کنیم. چون محصولی که از سینما بیرون می آید و کِشته ما است منتها مسئولانی که سرکار می آیند تنها فیلم را راهبری می کنند و بیشتر به خود فیلم اهمیت می دهد اما در این مراسم می خواهیم به آدمهایی که این فیلم ها را ساختند توجه کنیم.
وی با اشاره به دلیل نام گذاری مراسم تجلیل از فیلمبرداران به «شب نقره » گفت: فیلمبردار بیشترین تاثیر در ساخته شدن فیلم و دیده شدن در سینمای ایران از جهت بیان تصویر و نمایش آن بر پرده نقره ای را دارد و آنچه بر این این پرده نمایان می شود سهم فیلمبردار است و «شب نقره ای» عنوان مناسب برای محفل ما بود. ضمن اینکه اسم نقره ای ما را یاد مهرداد فخیمی فیلمبردار خوب سینمای ایران و راه اندازی انتشارات نقره می اندازد. خلاصه اینکه باید قدردان موزه سینما بود که شرایطی فراهم کرد تا پس از مدت ها با هم صنف های خود تا دور هم جمع شویم.
پس از پایان این بخش از صحبت های تورج منصوری فیلم کوتاهی از زندگی و آثار زنده یاد احمد مسروری که به تازگی از دنیا رفته است پخش شد و پس از آن منصوری تاکید کرد که قرار بود مسروری امشب در جمع حاضر باشد اما پیمان شکنی کرد و دیار باقی رفت.
غلامرضا رضی دوست نزدیک احمد مسروری درباره این فیلمبردار گفت: دلم می خواست مسروری عزیز در این جمع حاضر باشد اما مقدر نشد. تجلیل از احمد مسروری در جمع هم صنفی های او پیام دیگری هم داشت و اینکه مسروری هم در جمع دوستان و هم صنفان خود و هم در جمع خانواده اش عزیز و دوست داشتنی بود. روحش شاد.
در ادامه برادر احمد مسروری لوح یادبود موزه سینما را دریافت کرد و گفت: احمد برای من تنها برادر نبود بلکه دوستی عزیز بود و در زندگی مدیون او هستم.
تورج منصوری در ادامه این مراسم به بیان خاطره ای از احمد مسروری و چگونگی آشنا شدن با او اشاره کرد: سال 1361در دوران جنگ بود و سینما هم تعطیل. در آن زمان رفتم به شهر آبا و اجدادی خود و می خواستم برای تلویزیون مشهد برنامه بسازم در آن زمان محمود هنگوال که صدابردار قابلی بود و اساسا باید او را پدر صدابرداری همزمان در ایران نامید، همراه با مسروری مامور بودند تا درباره کمک های مردمی در جنگ گزارش تهیه کنند و من هم می خواستم یک فیلم کوتاه بسازم. خوب در آن زمان دوربین نبود و باید به سختی و در نوبت دوربین می بودیم تا نوبت برسد. اما احمد مسروری دوربین خود را داد به من تا فیلم کوتاهم را بسازم و سرآغاز رفاقت من با مسروری از همین زمان بود.
محسن ذوالانوار دیگر فیلمبردار سینمای ایران بود که با پخش فیلم معرفی مورد تقدیر قرار گرفت. ذوالانوار از پیشکسوتان عرصه فیلمبرداری است که در شیراز زندگی می کند و به دلیل مشکلات شخصی نتوانست در این مراسم حاضر شود.
عزیز الله حمید نژاد کارگردان سینمای ایران که فیلم «هور در آتش» را در همکاری با ذوالانوار ساخته است، به روی صحنه آمد و گفت: فیلمبرداران از جمله کسانی هستند که در تولید یک فیلم بیشترین تلاش را می کنند و متاسفانه کمتر دیده می شوند و خوشحالم که قرار است از محسن ذوالانوار تقدیر شود. آشنایی من با ذوالانوار هنگام ساخت فیلم تلویزیونی «زیر باران» به کارگردانی سیف الله داد که در آن زمان من به عنوان دستیارکارگردان با داد همراه بودم و ذوالانوار هم فیلمبردار بود.
وی ادامه داد: زمانی که می خواستم «هور در آتش» را به عنوان نخستین فیلم بسازم دنبال فیلمبردار خوب می گشتم و حساسیت و وسواس بسیاری بر انتخاب فیلمبردار داشتم چراکه اغلب صحنه های این فیلم روی آب فیلمبرداری می شد و به تبع فیلمبرداری کار سختی بود. بعد از جستجوی فراوان به این نتیجه رسیدم که با نعمت حقیقی کار کنم. زمانی که آقای حقیقی فیلمنامه را خواند خیلی تعریف کرد و گفت که فیلم خوبی خواهد شد اما صادقانه گفت که فیلمنامه سختی است و سن و سال اش اجازه همراهی مرا نمی دهد. من هم از حقیقی خواستم که به تشخیص خود یکی از فیلمبرداران جوان را معرفی کند و محسن ذوالانوار را تایید کرد و گفت انتخاب خوبی است. خلاصه اینکه «هور در آتش» با همراهی محسن ذوالانوار و از ویزور این فیلمبردار ساخته شد.
شاپور پورامین از اعضای صنف فیلمبرداران خانه سینما که دوستی نزدیکی با محسن ذوالانوار دارد گفت: ذوالانوار همشهری و رفیق من است و از من خواست سلام رسان باشم چون شرایطی داشت که نمی توانست از شیراز خارج شود. می خواهم از این فرصت استفاده کنم و بگویم ذوالانوار اولین کسی بود که به من دوربین عکاسی و جرات عکس گرفتن داد و هنوز نگاتیوهای آن زمان را به عنوان یادگاری نگه داشتم. در پایان باید بگویم جای عزیزان از دست رفته نعمت حقیقی و مهرداد فخیمی در این جمع خالی است و البته حضور حسین جعفریان و محمود کلاری در این جمع لازم و ضروری بود.
فرج الله حیدری یکی دیگر از فیلمبرداران سینمای ایران است که در «شب نقره ای» مورد تقدیر قرار گرفت. سیروس الوند و محمد مهدی عسگرپور لوح تقدیر این فیلمبردار را اهدا کردند.
سیروس الوند کارگردان سینما که در ساخت فیلم «آوار» با حیدری همکاری کرده است درباره این فیلمبردار گفت: قرار بود فخیم زاده لوح تقدیر فرج الله حیدری را بدهد اما تورج زنگ زد و گفت فخیم زاده نمی آید و گفت که من بیام و من هم خودم را رساندم تا چند کلامی درباره فرج حیدری سخن بگویم. سال 1353 نخستین فیلم خودم را می خواستم کار کنم در آن زمان همه عوامل مسن بودند و تنها کسی که در جمع جوان بود فرج بود که من می دیدم عملا کار نورپردازی را به جای فیلمبردار انجام می دهد همان زمان فهمیدم که سینما با مردی خلاق روبرو است.
تورج منصوری در تکمیل صحبت های سیروس الوند گفت: فرج حیدری عاشق سینما است و اگر امروز مواظب عاشق های تازه وارد به سینما نباشیم 50 سال دیگر شاهد از بین رفتن انسان های قابل و مفید در سینما خواهیم بود و باید بگویم که این جوانان امروز بیمه و کار می خواهند و باید به آنها توجه شود.
فرج حیدری فیلمبردار سینمای ایران در حالی که بغض کرده بود گفت که عاشق سینما و بدون سینما هیچ است.
محمد مهدی عسگرپور و مدیرعامل اسبق خانه سینما گفت: صنف فیلمبرداران صنفی است که کارهای زیادی کردند و زحمت بسیاری کشیدند اما کمتر دیده شده اند و من امیدوارم مشکلات صنفی هرچه زودتر حل شود چون استحقاق اهالی سینما بیش از این است.
در ادامه این مراسم محمدتقی پاکسیما فیلمبردار سینمای ایران که در ساخت فیلم «مهاجر» به عنوان فیلمبردار ابراهیم حاتمی کیا را همراهی کرده است مورد تقدیر قرار گرفت.
محمد حسین حقیقی کارگردان سینما که ساخت فیلم «ماه و خورشید» را با تهیه کنندگی منوچهر شاهسواری و فیلمبرداری محمدتقی پاکسیما انجام داده است درباره همکاری خود با این فیلمبردار گفت: شبهای سردی را در کرمان هنگام ساخت فیلم «ماه و خورشید» با هم گذراندیم و خاطرات بسیاری از آن روزها دارم و جز صبر و اخلاق خوش از این مرد هیچ ندیدم. به نظرمن پاکسیما به اخلاق متعهدتر است تا به سینما.
منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما در ادامه گفت: به اعتقاد من همه خاطرات سینما شیرین است و تلخی های آن هم تجربه زندگی ما است و فکر می کنم نباید عادت دوست داشتن سینما را از خودمان بگیریم و هرگز دچار تردید در انتخاب شغل خود نشویم. به انجمن فیلمبرداران سینمای ایران برای برپایی «شب نقره ای» تبریک می گویم و یقین دارم مجلس دیگر شب طلایی سینما خواهد بود.
حسین ملکی آخرین فیلمبرداری بود که مورد تقدیر قرار گرفت و علیرضا داودنژاد کارگردان سینما که فیلم «نیاز» را با این فیلمبردارهمکاری کرده است از خاطرات خوش خود با حسین ملکی گفت و داودنژاد و ملکی فضای شاد سینمایی را برای حاضران در سالن به وجود آورند.
در پایان این مراسم محمد حیدری مدیرعامل موزه سینما گفت که این مراسم به همت تورج منصوری و انجمن صنفی فیلمبرداران در موزه سینمای ایران برگزار شد و اظهار امیدواری کرد شرایطی فراهم شود تا با تعامل با خانه سینما مراسم هایی از این دست برای سایر صنوف سینمایی برگزار شود و تاکید کرد که موزه سینما با افتخار کنار صنوف سینمایی ایستاده است.
بهرام بدخشانی، محمد حسن پزشک، عبدالله اسکندری، محمدرضا سکوت، مرتضی پورصمدی، غلامرضا موسوی، سیروس الوند، کامران ملکی، اصغر رفیعی جم، غلامرضا آزادی، جمشید الوندی، رضا جلالی، علی الهیاری، اسماعیل امامی، منصور ظهوری، روانبخش صادقی، مهدی کرم پور، دانش اقباشاوی، اصغر پورهاجریان، محمد مهدی عسگرپور، حسن قلی زاده، قاسم قلی زاده، مسعود سلامی و ... از جمله اهالی سینما بودند که در این میهمانی حضور داشتند. همچنین علیرضا رضاداد، علیرضا تابش، منوچهر شاهسواری از جمله مدیرانی بودند که در مراسم تجلیل از چهار فیلمبردار پیشکسوت و صاحب نام سینمای ایران حضور داشتند.
