در ابتدای این مراسم اسماعیل بنیاردلان ، دبیر جایزه پژوهش سینمایی سال اظهار کرد: «از چند ماه پیش که مقدمات این همایش در حال شکلگیری بود از اهالی دانشگاه، پژوهشگران و کارشناسان سینمایی مشورت گرفتیم تا این جایزه به بهترین نحو برنامه ریزی و آغاز به کارکند و نیز برای تبیین محورهای فراخوان با کمیتههای تخصصی سینمایی 10 نشست تشکیل شد تا موضوع فراخوان و شرایط جایزه مشخص شود.
رمضانعلی حیدری خلیلی رئیس شورای سیاستگذاری جایزه از روند اجرایی شورای سیاستگذاری جایزه پژوهش سینمایی و همچنین فعالیتهای پژوهشی که در مراکز تحقیقاتی با موضوع سینما و فیلم انجام شده بیان کرد: «در ارتباطی که با دانشکدهها و پژوهشکدههای سینمایی برقرار کردیم متوجه شدیم که در دوره ارشد و دکتری، درصد بالایی از پژوهشها و پایاننامهها مرتبط با مسأله سینماست. بنابراین به ضرورت ایجاد ارتباط با مراکز دانشگاهی و پژوهشی رسیدیم و شناسایی آمار، اسناد و اطلاعات سینمایی را در دستور کار قرار دادیم. همچنین اطلاعات موجود از سال 64 تا کنون را که در انبارها بود طبقهبندی کردیم و بر اساس آن، سالنامه آماری فروش سینما از سالهای 65 تا 70 را آماده کردیم که به زودی رونمایی خواهد شد که این سالنامه می تواند در حوزه پژوهش کاربردی باشد. معاون توسعه فناوری سازمان سینمایی ادامه داد: «فراموش نکنیم که ما به نظام آماری در سینمای ایران نیاز داریم. به همین دلیل با پژوهشکده مرکز آمار ایران مذاکره کردیم تا به عنوان مجری، بررسی سینمای ایران را در دستور کار قرار دهند».
معاون توسعه فناوری و مطالعات سینمایی در مورد کیفیت و جهت پژوهشهای منتخب در پژوهش سال گفت: «این پژوهشها باید برای سینما باشد نه درباره سینما و به همین منظور با خانه سینما وارد ارتباط شدیم تا سینمای ایران بتواند از این یافتهها استفاده کند. طبق بررسیهای انجام گرفته، حدود 1870 پایاننامه، 18 هزار مقاله و چهار هزار کتاب، با موضوع سینما شناسایی شده است. 30 مرکز پژوهشی به طور مستقیم و غیرمستقیم در رابطه با سینما فعالیت میکنند. 600 هزار پژوهشگر در تمام بخشها شناسایی شدند که بخش قابل توجهی از آنها در حوزه سینما کار میکنند و امیدواریم بتوانیم آنها را در کانون پژوهشگران سینمایی گردهم بیاوریم».
مهندس سیدمحمد بهشتی، مدیر عامل اسبق بنیاد سینمایی فارابی نیز در مورد اهمیت سینما به عنوان تنها کالای فرآوری شدهی صادراتی ایران سخنرانی کرد. وی گفت: « وقتی شنیدم فیلم "فروشنده" اصغر فرهادی در حدود 300 سینما در فرانسه به اکران درآمده با خود فکر کردم که آیا ما چیز دیگری به غیر از سینما داریم که بتوانیم به یک کشور اروپایی صادر کنیم. همه صادرات ما ماده خام هستند اما آیا خارجیها کالای فرآوری شده هم از ما میخرند؟ تنها چیزی که در این زمینه از ما میخرند هنر است؛ آثاری مثل آثار تناولی، احصایی و ...
در دوران معاصر یکی از مظاهر فرهنگی ما سینماست. اینها را به عنوان آدمی بیرون از سینما میگویم چون جمال سینماي ما از بیرون جلوه میکند. سینمای ایران دارای عطر و طعمی است که منحصر به این سرزمین و فرهنگ است».
معمار سینمای ایران به جایگاه سینما واهمیت پژوهش در آن، اشاره کرد: «سینما به شدت مستعد این است که موضوع پژوهش قرار گیرد. نبود پژوهش در برخی جنبههای سینمای ما حس میشود. برای مثال، خیلی از فیلمهای تاریخی ما غلطهای فاحشی دارند چون بر پایه اطلاعات غلط شکل گرفتهاند. ما در حوزههای مختلف سینما متخصص نداریم؛ نمونه بارز آن موضوع اقتصاد است. شاید چون خریداری هم ندارد و باید سعی کنیم برای این تخصصها و برای پژوهش، خریدار پیدا شود».
نعمتالله فاضلی عضو هیات امنای پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات آخرین سخنران آیین رونمایی جایزه پژوهش سال بود که درباره صورت بندی مساله پژوهش هنر در ایران معاصر گفت: « تجربه شخصیام میگوید که رابطه بین سینما و دانشگاه چندان رابطه گرمی نیست و گفتوگوی جدی بین پژوهشگران و آفرینندگان هنر برقرار نیست. در حوزه آفرینش موفق بودهایم اما پژوهش نه. علیرغم اینکه سینمای بزرگی داریم اما یک دستگاه معرفتی که این سینما را مفهومپردازی کند، نداریم. یک دیالوگ دوسویه بین سینماییها و پژوهشگران برقرار نبوده است».
فاضلی ادامه داد: «مسالهای که پژوهش سینمایی باید به آن پاسخ دهد و هدف این جایزه هم باید همان باشد، این است که سینمای ما را تئوریزه کند. آن پژوهش سینماییای بهترین پژوهش است و باید جایزه بگیرد که سه سطح آگاهی را داشته باشد؛ یعنی "ارتباط با زندگی روزمره"، "جهان آفرینش هنری" و "جامعه آکادمیک" را به شکل معقولی توضیح بدهد و بین آنها پیوند ایجاد کند. نباید پژوهش را به آمارگیریِ صرف مبدل کنیم. متاسفانه ما به اطلاعات بها میدهیم اما به ایده و فکر نه».
این پژوهشگر و استاد دانشگاه در مورد شرایط موفقیت جایزه پژوهش سینمایی سال خاطرنشان کرد: «داوران این جایزه از استادهای قدیمی که حرفی برای گرفتن ندارند، نباشند که بعد از 3 یا 4 سال، این جایزه را به رویدادی میانتهی تبدیل کنند. اگر جایزه پژوهش سال، بتواند سینمای ما را مسألهمند کند، موفق شده است و بهتر است پژوهشهای غیرخلاقه از آن حذف شوند».
در ادامه این رویداد از پوستر، لوگو و تندیس جایزه پژوهش سینمایی سال رونمایی شد.
احمد مسجدجامعی، آیتالله سید محمود دعایی، رضا میرکریمی، منوچهر شاهسواری، محمدمهدی عسگرپور، علی شاهحاتمی، محمد سریر، روحالله حسینی، عبدالله اسکندری، حبیب ایلبیگی، علیرضا تابش، فرهاد توحیدی و سینماگران و پژوهشگران از حاضران در این مراسم بودند.
گفتنی است مهلت آغاز ثبت نام در فراخوان جایزه پژوهش سینمایی سال از دی ماه 95 آغاز خواهد شد و آذرماه 96، زمان اعلام برگزیدگان این جایزه خواهد بود.