تالار سیف الله داد خانه سینما، عصر دوشنبه دوازدهم مهرماه میزبان چهره های شناخته شده سینما و مدیران سینمایی بود تا از تلاش های سید رضا میرکریمی مدیرعامل سابق خانه سینما تقدیر به عمل آید.
مجری برنامه در ابتدای مراسم با گرامیداشت آغاز ماه محرم از سینماگران و مدیران حاضر در مراسم قدردانی کرد و اظهار داشت: قرار بود این مراسم نام تودیع و معارفه داشته باشد اما نه آقای میرکریمی از خانه سینما خواهند رفت که نیاز به تودیع باشد و نه آقای شاهسواری چهره ای هستند که نیاز به معارفه داشته باشند. بنابراین هیئت مدیره خانه سینما نام این مراسم را به تقدیر از تلاش های آقای سیدرضا میرکریمی در طول تصدی مدیرعاملی خانه سینما تغییر داد. در این مراسم می خواهیم به ایشان بگوییم: همچنان به همراهی شما نیازمندیم، بنابراین از شما خداحافظی نمی کنیم.
ابراهیم مختاری رئیس هیئت مدیره خانه سینما، نخستین سخنران این مراسم بود. او سخنان خود را چنین آغاز کرد: «خوش امد می گویم به شما. با حضور در این مراسم یاد آن روزی افتادم که با آقای مویینی با نامزدهای مدیرعاملی مذاکره می کردیم. به دفتر آقای میرکریمی که رفتیم برای دعوت مدیر عاملی خانه سینما، ایشان سخت می گفتند نه، اصلا. در لابه لای حرف هایشان گفتند اگر من بیاییم باید فیلمم را بسازم و ما گفتیم که ما پای شما هستیم و تمام شرایط ایشان را پذیرفتیم و توانستیم ایشان را راضی کنیم. اما زمانی رسید که ایشان به خاطر مسوولیت شان در خانه سینما حتی نتوانستند از فیلم خود دفاع کنند و ما می دیدیم که مرتباً زیان می بینند. از همان موقع زمزمه های ایشان برای رفتن آغاز شد، اما ما گوشمان سنگین بود. در نهایت مسئولیت جشنواره جهانی بود که به واسطه آن آقای دکتر ایوبی آقای میرکریمی را از ما گرفتند و این جریان باعث شد تا ما گوش شنوا پیدا کنیم و دور تازه ای از مذاکرات را با کسانی که جانشین آقای میرکریمی بشوند آغاز کردیم و ممنونیم از آقای شاهسواری که مدیر عاملی خانه سینما را پذیرفتند و این دوی امدادی را در واقع ادامه دادند و ما همیشه به آقای میرکریمی گفته بودیم، که ما با هم آمده ایم و با هم می رویم اما این گونه شده است که آقای میر کریمی زودتر از ما رفتند. صحبت از تعلل در برگزاری مراسم شد که ما گفتیم اگر قرار است تودیع مدیرعامل صورت پذیرد باید در زمان تودیع هیات مدیره خانه سینما باشد که این هم نشد.»
مختاری سخنان خود را چنین ادامه داد: «ما در حصر اقتصادی بودیم و ایشان خانه سینما را با بدهی تحویل گرفت و ما شرط کردیم که روزی که خواست خانه سینما را تحویل دهد وضعیت مالی خانه سینما بد نباشد. ایشان به قول خود عمل کردن و پیش از رفتن تفاهم نامه را با آقای ایوبی امضا کردند و ما را تنها نگذاشتند. از کارهای ارزشمند ایشان همین بس که این بنای 70 ساله محتاج مرمت را برایمان احیا کردند و این یادگاری بزرگی است از ایشان. بحث مهمی در حال پیگیری است و آن ثبت خانه سینما در فهرست میراث ملی است.»
در ادامه مراسم علی نیک رفتار رییس انجمن عکاسان سینمای ایران به نمایندگی از آن انجمن با اهدای هدیه ای از سید رضا میرکریمی تقدیر و تشکر کرد.
مجید مجیدی سخنران بعدی مراسم بود. او گفت: «اسم رضا هر جا که باشد همه احساس آرامش می کنند و در هر مقامی که قرار گیرد آدم احساس امنیت پیدا می کند. تمام کسانی که با ایشان مستقیم یا غیر مستقیم کار کردند با دو ویژگی منحصر به فرد او آشنا هستند که او هم یک فیلمساز درجه یک و هم یک مدیر اجرایی درجه یک هست. هیچ وقت این دو کنار هم جمع نمی شوند ولی رضا هر دوی آنها را دارد. گذشته از اینها رضا شاید خودش دوست نداشته باشد این را بگویم، اما واقعا او نگرانی تمام اقشار سینما را دارد مخصوصا اقشار آسیب پذیر دغدغه ی اصلی اوست گاهی اوقات با من تماس می گرفت و میگیرد تا شاید بتوان از جاهای مختلف تامین منابع کنیم تا مشکل این افراد برطرف شود و با حفظ آبروی افراد بتوانیم مشکلی را حل کنیم. همیشه خوشحال می شوم که رضا می رود چون می رود تا یک فیلم خوب بسازد او مدیر خوبی است اما در این مدیریت همواره به خودش زیان می رساند.
او همچنین گفت: « تبریک می گویم به هیات مدیره خانه سینما بابت انتخاب خوبشان. منوچهر شاهسواری از گنجینه های سینماست و دری است در این سینما. امیدوارم این سینما قدر ایشان را بداند و اتفاق های خوبی در زمان ایشان بیفتد.»
حمیدرضا آشتیانی پور رئیس انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم به عنوان دیگر سخنران این مراسم گفت: «اصولا در میان مدیران سینمایی عادت به سخنرانی ندارم اما در مورد آقای میرکریمی هیچ ابایی ندارم که از ایشان تعریف کنم و افتخار می کنم تا فارغ از تمام توانایی های ایشان به ویژگی حرفه ای و تلاش های ایشان در حمایت از انجمن صنفی و اصالت دادن به صنوف را بر شمرم. دیگر ویژگی ایشان دوست داشتنی بودنشان است.»
در ادامه لوح تقدیر انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم سینمای ایران توسط وی و ناصر نظامی از پیشکسوتان دوبلاژ کشور به میرکریمی اهدا شد.
سیروس الوند سخنان خود را درباره میرکریمی چنین آغاز کرد: سعادتی است که در مورد رضا میرکریمی صحبت کنم در اول انقلاب بی دلیل بین دو کلمه انقلاب و اسلام جنگ افتاد. تصور می رفت و می رود که این دو در تقابل با یکدیگر هستند حتی به خودشان زحمت نداند تا ببینند وقتی اسلام که به ایران آمد چه اتفاقاتی برای ایران و چه اتفاقاتی برای اسلام افتاد. همه ما از این تقابل نابخردانه ضربه دیده ایم و چه بسا در خارج از این مرزها از آن سو استفاده کردند. اما اگر بخواهم تبلور آمیزه مشروع این دو واژه را در یک اثر سینمایی تجلی بدهم، می توانم به آثار و فیلم های میرکریمی اشاره کنم. آثار او تا به همان اندازه که ایرانی است روح ماورای مذهب هم در آن دیده می شود. مومنی رضا خیلی جاذبه دارددر زمانی که بسیاری از مومن ها دافعه دارند.»
ابوالحسن داودی که خود در سال های پیشین ریاست هیات مدیره و مدیرعاملی خانه سینما را برعهده داشت است، درباره میرکریمی گفت: «خوشحالم که در گرامی داشت دوست عزیزم شرکت می کنم. خوشحالم از اینکه یک کار مشترک باهم داریم و این کار مشترک امروز از بند آزاد شد.»
او گفت: ارادت من به رضا میرکریمی از فیلم «تقاطع» شروع شد که ساعت یک نصفه شب به من زنگ زده شد و گفت من فیلم تو را امشب با پسرم دیدم و آن چیزهایی که من نمی توانستم به پسرم بگویم را تو در فیلم گفتی و از من تشکر کرد. در طرح «زادبوم» شیفته او شدم. سه سال ساخت این فیلم طول کشید و 10 سال طول کشید تا آن را به نمایش در بیاورم. رضا میرکریمی نگاه لطیف و مهربانش را به من سرایت داد و این بهترین تاثیری بود که من در زندگی دریافت کردم.
امین تارخ رئیس انجمن بازیگران خانه سینما به دعوت مجری روی سن حاضر شد و درباره میرکریمی از زمانی آغاز کرد که سال 1378 برای اولین بار «کودک و سرباز» را به عنوان داور جشنواره فیلم فجر دیده بود. تارخ گفت: «سال 78 بود که به عنوان داور در جشنواره فیلم فجر حضور داشتم. گاهی این اتفاق میافتد که احساس میکنیم بعد از تماشای یک فیلم باید بیشتر درباره آن فکر کنیم تا جا بیفتد، اما ثابتقدم بودن کارگردان به لحاظ اندیشه باعث میشود همه آنچه مدنظر کارگردان است، در لحظه از سوی تماشاگر دریافت میشود. «کودک و سرباز» فیلمی بود که در لحظه بعد از تماشای آن حس کردم آنچه مدنظر بود دریافت کردهام.
به قول آقای الوند در برخی از فیلمها روح ایرانی وجود دارد و این روح ایرانی و فرهنگ دینی و ایرانی در آثار میرکریمی همواره وجود دارد. او این موضوعات را با بیانی دلنشین و بدون شعار بیان میکند. با دیدن «یه حبه قند» این ثابت قدمی را حس کردم. او در این فیلم چقدر معقول و بیشعار مرگ را در کنار زندگی نشان داد.»
تارخ بخش دوم سخنان خود را به صحبت درباره مدیریت میرکریمی اختصاص داد. او گفت: «دو بار تمام اصناف سینمایی از مدیریت آقای میرکریمی بهرهمند بودند. مدیریت مدبرانه میرکریمی همیشه آبادانی به همراه میآورد. دفعه اول زمانی که برای نخستین بار به خانه سینما آمد، سبب شد ساختمان شماره 2 خانه سینما ساخته شود و این بار هم به بازسازی ساختمان اصلی خانه سینما پرداخت. این بازسازی موجب شد خانه سینما فضای کاربردی بیشتری داشته باشد.»
او تاکید کرد هیچگاه درخواستی از میرکریمی برای اعضا نداشته که به نتیجه نرسیده باشد. در ادامه، امین تارخ به نمایندگی از انجمن بازیگران سینمای ایران لوح تقدیر و یک جلد قرآن به میرکریمی و همچنین شاخه گلی به منوچهر شاهسواری اهدا کرد.
در ادامه مراسم علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی با حضور روی سن به نمایندگی از بنیاد سینمایی فارابی هدیهای به میرکریمی تقدیم کرد.
حجتالله ایوبی رئیس سازمان سینمایی دیگر سخنران این مراسم بود. او با تاکید براینکه امشب برخلاف اغلب مواقع که باید علاقه خود را به میرکریمی پنهان کند، میتواند این عشق و علاقه را در جمع ابراز کند از این کارگردان به عنوان چهره درخشان فرهنگ و هنر نام برد
ایوبی گفت: «آقای میرکریمی در عین وجه هنریشان در کار مدیریت نیز بسیار شایسته هستند. وقتی ایدههای آقای میرکریمی را در مورد مدیریت سینما میشنوم، همیشه به ایشان میگویم، ایکاش شما مسئولیت سازمان سینمایی را برعهده میگرفتید.»
او سخنان خود را چنین ادامه داد: «بعد از آن دو سال سخت و زلزلهای که در خانه سینما آمده بود، آقای میرکریمی مسئولیت را برعهده گرفت. مدیریت او موجب شد اوج همدلی را میان اهالی سینما و مدیریت شاهد باشیم. هرجا میرکریمی رد میشود، آباد میشود. خوشحالم در این برنامه آقای داودی اعلام کردند مشکل «زادبودم» حل شده است. من این فیلم را دیده بودم و متوجه نمیشدم اشکال آن کجاست که اجازه اکران نمییابد. در مورد بستن خانه سینما هم چنین حسی دارم، هنوز هم نمیدانم به چه دلیل خانه سینما بسته شده بود.»
ایوبی همچنین گفت: «خوشحالم اکنون خانه سینما پابرجاست. یکی از ویژگیهای میرکریمی این است که بر در بسته بیهوده نمیکوبد. زمانی که احساس میکند از جایی به نتیجه نمیرسد اصرار نمیکند در بسته و قفل شده را بفشارد. او به دنبال پیدا کردن راههای جدید میرود تا مساله را حل کند. آرامش و صبوری او همواره برای من قابل تحسین است.»
او همچنین در مورد شاهسواری نیز گفت: «بسیار خوشحالم که آقای شاهسواری مسئولیت خانه سینما را برعهده گرفته است. او سعهصدری دارد که در حال حاضر با همین روحیه بسیاری از مشکلات در سینمای ایران از بین رفته و همدلی و آرامشی که امروز در سینما میبینیم، مدیون حضور ایشان است.»
ایوبی در پایان سخنان خود یک تابلوی نقاشی را به میرکریمی اهدا کرد.
منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما پس از سخنان دکتر ایوبی به دعوت مجری پشت تریبون قرار گرفت و سخنان خود را چنین آغاز کرد: «چشم بد دور، چشم بد دور و چشم بد دور. این از آن لحظاتی است که باید و ان یکاد خواند و در فراز کرد. جای خوشبختی بسیار است که وقتی یک مدیر صنفی امکان ادامه کار ندارد، اعضای صنف کنار هم جمع میشوند تا سپاسگزار تلاشهای او باشند.»
مدیرعامل خانه سینما سخنان خود را چنین ادامه داد: «خانه سینما باید فضایی باشد که اعضا در آن احساس آرامش و امنیت کنند. نگاه ملی خانه سینما، انجام تکالیف و تلاش برای مطالبه حقوق اهالی سینما، از وظایف خانه سینماست که قطعا این نهاد صنفی از این خواسته کوتاه نخواهد آمد.»
او سخنان خود را با تشکر از میرکریمی و تمامی کسانی که برای خانه سینما زحمت میکشند به پایان رساند.
سیدرضا میرکریمی آخرین سخنران مراسم بود و اظهار داشت: «قصد ندارم خیلی وقت دوستان را که همه به من لطف داشتند بگیرم. در هر دورهای که در خانه سینما مسئولیت داشتم تلاش کردم در حد توان خود کارهایی انجام دهم. به لطف دوستان در سازمان سینمایی کاری انجام دادم، ساخت ساختمان شماره 2 و تغییرات و مرمت این ساختمان دراین دوره ها اتفاق افتاد، اما اینها چیزی نیست که بخواهم در رزومه من بماند. آنچه که میتواند موجب افتخار من شود، این بوده که هر بار وقتی در خانه سینما بودم، تلاش کردم، عضویت در خانه سینما مایه مباهات اعضا شود و برای رسیدن به این هدف برنامهریزی کردم.»
او سخنان خود را با اشاره به دوره مدیریت خود در دهه 80 در خانه سینما ادامه داد و گفت: «در آن سالها مشکلات جدی وجود داشت و هیات مدیره به مسائلی برخورد کرده بود و خانه سینما نیز مدیرعامل نداشت. من در همان زمان دوستان خانه را جمع کردم به آنان گفتم ما کار زیادی برای اعضا نمیتوانیم بکنیم، اما میتوانیم به هر کسی که وارد این خانه شد احترام بگذاریم و خوشبختانه تمامی همکارانم این نگاه را دنبال کردند.»
میرکریمی گفت: «از اعضا خواستم به بهانههای مختلف برای اهالی صنف خود مراسمی بگیرند و آنان را گرد هم جمع کنند تا همیت صنفی بیش از پیش شود؛ همیتی که عملا قدرت خانه سینما از آن نشات میگیرد. واقعیت این است که پا گذاشتن در مسیر کارهای صنفی پرهزینه است و حالا که افراد وارد این فضا میشوند باید از آنها تقدیر شود.»
او با اشاره به وضعیت مالی خانه سینما در دو دورهای که در این نهاد مسئولیت داشته، گفت: «در دوره اول زمانی که به خانه سینما آمدم بودجه خانه 250 میلیون تومان بود که در همان سال بودجه را به یک میلیارد تومان رساندیم. هرچند که این رقم مشکلی جدی را حل نمیکرد، اما به هر حال اجازه میداد دست هیات مدیره بازتر باشد.»
او در مورد بودجه دوره اخیر نیز گفت: «در این دوره نیز وقتی به خانه آمدم بودجه، یک میلیاد و 900 میلیون تومان بود که یک میلیارد و 300 میلیون آن دریافت شده بود. اما سال قبل به لطف آقای ایوبی به چهار میلیارد تومان رسید. در این سال که اغلب بخشها 60 درصد بودجه را دریافت میکردند ما حدود 100 درصد بودجه را گرفتیم و با حدود دو میلیارد بودجهای که از سایر بخشها جذب شد، کل منبع مالی حدود شش میلیاد تومان بود.»
میرکریمی با تقدیر ویژه از تمامی پرسنل خانه سینما که در شرایط افزوده شدن حجم کار، کاملا دوستانه به حمایت خود از خانه و فعالیت در آن ادامه دادند، به حضور شاهسواری در خانه سینما اشاره کرد و گفت: منوچهر شاهسواری شخصیتی بسیار صبور است. او میداند مدیرعامل خانه سینما نباید در مورد هر چیزی واکنش نشان دهد و همین نکته بسیار پراهمیتی است. او تاکید کرد هیچگاه همراهی خود را با خانه سینما قطع نخواهد کرد.
در انتهای مراسم میزبانان، میهمانان خود را به بازدید از ساختمان خانه سینما دعوت کردند و سپس با حضور آنها کافه گالری خانه سینما افتتاح شد.
در این مراسم چهره هایی چون ابراهیم مختاری، آتیلا پسیانی، شادمهر راستین، سیدمهدی خادم، بهمن اردلان، عبدالله اسفندیاری، ناصر عنصری، مهدی یزدانی، اکبر نبوی، احمد مسجدجامعی، حجت الله ایوبی، مجید مجیدی، امین تارخ، حسن حسندوست، فرشته طائرپور، رضا مقصودی، سعید رشتیان، ارد زند، حمیدرضا آشتیانی پور، محمد قاصد اشرفی گلشن، علی نیک رفتار، زینت رضا، نیما عباس پور، مهرداد لشکری، علی دهکردی، مسعود رایگان، مجتبی راعی، سیروس الوند، یدالله صمدی، ابوالحسن داودی،محمدرضا هنرمند، علی آشتیانی پور، علیرضا شجاع نوری، سعید عقیقی، مهدی دلخواسته، حسن آقاکریمی، سیف الله صمدیان، قدرت الله صلح میرزایی، قاسم قلی پور، دکتر حمید دهقانپور، پدرام اکبری، حسین ایری، حسن مهدوی فر، مهران کاشانی جابر قاسمعلی،سید محسن شاه ابراهیمی، بیژن میرباقری، سیامک شایقی، حسن یکتاپناه، سعید ابوطالب،حبیب ایل بیگی، علیرضا تابش، فرید فرخنده کیش، دکتر روح الله حسینی، رمضانعلی حیدری خلیلی، جلیل اکبری صحت، ابراهیم حاج علیرضا، محمدرضا فرجی، جعفری، انصاری فر، زمانی، محمد نیکبخت، کاظمی دینان، دکتر محمد علی حسین نژاد، جعفر صانعی مقدم، عزیزالله حاجی مشهدی، فرامرز روشنایی، جهانگیر الماسی، محمد صلواتی، روح الله برادری، ذبیح الله آقابابایی، احمد مسعودی راد و... از جمله حاضران در این مراسم بودند.